Abstract:
پژوهش حاضر با هدف شناسایی محتوای برنامه درسی مدرسه شاد بر اساس آموزههای اسلامی و دیدگاه متخصصان و نیز مقایسه میان آنها صورت گرفته است. این پژوهش از نوع مطالعات کیفی است و با رویکرد قیاسی - استقرایی و روشهای سنتزپژوهی و تحلیل متن انجام شده است؛ به این معنا که با بررسی مطالعات انجامشده مرتبط با شادکامی، در حوزههای روانشناسی، علوم تربیتی و علوم اسلامی، مفهوم شادکامی و عوامل موثر بر آن و همچنین محتوای برنامه درسی مدرسه شاد در دانش متعارف شناسایی شدند؛ سپس روایات مرتبط با عوامل شادکامی در اسلام، جمعآوری و تحلیل شده، بر اساس آن محتوای برنامه درسی مدرسه شاد بر اساس آموزههای اسلامی تبیین گردید. جامعه آماری شامل کتب معتبر روایی، کتب، مقالات و اسناد مرتبط با موضوع است. نمونهگیری این پژوهش از نوع نمونهگیری هدفمند است. اعتباربخشی پژوهش با روش مثلثسازی نظریه و از طریق مصاحبه با متخصصان علوم اسلامی و علوم تربیتی انجام گرفته است. نتایج، بر اساس آموزههای اسلامی نشان میدهد که ویژگیهای شناساییشده برای «محتوا»، بر اساس «موضوعات آموزشی»، «چگونگی تنظیم» و «چگونگی ارائه» طبقهبندی شدهاند. مقایسه محتوای برنامه درسی مدرسه شاد در آموزههای اسلام با دانش متعارف در ذیل سه مفهوم نوآوری، توسعه و حمایت بیان گردیدهاند. از وجوه افتراق دو دیدگاه میتوان به محوریت تعالیم دینی، جامعیت و شفافیت بیشتر محتوای برنامه درسی مدرسه شاد بر اساس آموزههای اسلامی اشاره کرد.
Machine summary:
تبیین محتوای برنامه درسی مدرسه شاد بر اساس آموزههای اسلامی نیکو دیالمه استادیار گروه علوم تربیتی و معارف اسلامی دانشگاه امام صادق7، ایران، تهران nikoo_dialameh@yahoo.
com چکیده پژوهش حاضر با هدف شناسایی محتوای برنامه درسی مدرسه شاد بر اساس آموزههای اسلامی و دیدگاه متخصصان و نیز مقایسه میان آنها صورت گرفته است.
این پژوهش از نوع مطالعات کیفی است و با رویکرد قیاسی - استقرایی و روشهای سنتزپژوهی و تحلیل متن انجام شده است؛ به این معنا که با بررسی مطالعات انجامشده مرتبط با شادکامی، در حوزههای روانشناسی، علوم تربیتی و علوم اسلامی، مفهوم شادکامی و عوامل مؤثر بر آن و همچنین محتوای برنامه درسی مدرسه شاد در دانش متعارف شناسایی شدند؛ سپس روایات مرتبط با عوامل شادکامی در اسلام، جمعآوری و تحلیل شده، بر اساس آن محتوای برنامه درسی مدرسه شاد بر اساس آموزههای اسلامی تبیین گردید.
در پژوهش حاضر، معنای مورد نظر محقق از صفت شاد در برنامه درسی مدرسه شاد، همان شادکامی است و به شادی، بر اساس جایگاه آن در الگوی اسلامی شادکامی پرداخته میشود (برای توضیحات بیشتر ر.
مقایسه شادکامی در دانش متعارف با دیدگاه اسلام همانطور که در جمعبندی نظریات روانشناسی و علوم تربیتی بیان شد، به موضوع شادکامی در این علوم، صرفاً در محدوده زندگی دنیا و توجه به بعد مادی وجود انسان پرداخته شده است.
محتوای برنامه درسی مدرسه شاد از منظر دانش متعارف برخی از عوامل ایجاد شادکامی در مدارس مندرج در جدول شماره 3، دارای ماهیتی از نوع محتوا هستند.
با توجه به توضیحات دادهشده، مقایسه محتوای برنامه درسی مدرسه شاد در دیدگاه اسلام با دانش متعارف، در جدول شماره 7 ارائه شده است.