Abstract:
کشور ایران با تولید ۷۴ هزار و ۵۷۷ تن عسل در سال 1392 در جایگاه هشتم جهان و به لحاظ تعداد کندو در رتبه چهارم جهان قرار دارد. ارزش تولید عسل در این سال بالغ بر ۱۱۴۶ میلیارد تومان شده است. در ایران پتانسیل بالایی برای تولید عسل صددرصد خالص صادراتی وجود دارد که از محل صادرات این عسل و محصولات همزمان آن، مانند گرده گل، ژل رویال و زهر زنبور عسل سالانه بیش از 2 میلیارد دلار ارز حاصل کشور میشود. بنابراین میتوان از آن به عنوان یک کالا در سبد صادرات غیرنفتی استفاده کرد. در این مقاله شاخص مزیت نسبی صادرات عسل استانهای کشور در سالهای 1388-1391محاسبه شده است. برای این منظور، شاخص مزیت نسبی آشکار شده (RCA)، شاخص ضریب مکانی (LQ) و شاخص هزینه منابع داخلی (DRC) محاسبه شده است. نتایج بررسی نشان میدهد که استانهای اردبیل و آذربایجانغربی در بین استانهای کشور از مزیت نسبی بالاتری در تولید عسل برخوردارند. طبق نتایج به دست آمده از شاخص هزینه منابع داخلی، ایران در تولید عسل از مزیت نسبی برخوردار است.
Iran is the eighth country in the world by producing 74 thousand and 577 tons of honey in 1392. It also ranks fourth in the number of hives in the world. In 1392 more than 74 thousand tons of honey is produced in the country valued at 1,149 million dollars. There is a high potential for production of export one hundred percent pure honey in Iran so more than 2 billion dollars acquired by exporting honey and it’s accessories such as pollen, royal jelly and bee venom. Therefore it can be used as in our non-oil export baskets. In this article, index of comparative advantage in the export of honey in the country for 1388-1391 are calculated. For this purpose, the index of revealed comparative advantage (RCA), Location Queficient (LQ) and domestic resource cost (DRC) are computed. Result of study show Ardabil and Azerbaijan west comparative higher advantages among country’s provinces in production of honey. According to the results, index of domestic resource price, Iran has comparative advantage in production of honey.
Machine summary:
بررسی مزیت نسبی عسل طبیعی ایران با استفاده از شاخص هزینه منابع داخلی فریده عسکرپور کبیر، حمیدرضا حری و سید عبدالمجید جلایی اسفندآبادی 1 تاریخ دریافت : ١٣٩٣/١١/١٤ تاریخ پذیرش : ١٣٩٤/٠٣/١٦ چکیده کشور ایران با تولید ٧٤ هزار و ٥٧٧ تن عسل در سال ١٣٩٢ در جایگاه هشتم و به لحاظ شمار کندو در رتبه چهارم جهان قرار دارد.
اما در مورد عسل در داخل کشور، بررسیهای اندکی صورت گرفته است و در خارج از کشور نیز تنها یک مطالعه در چین انجام شده است که تا حدودی قابل استفاده برای این پژوهش میباشند که عبارتند از: عابدین و عسکری (١٣٨٤) مزیت های نسبی و اولویت بندی بازارهای هدف عسل صادراتی را ارزیابی کرده اند.
هدف از این مطالعه ، بررسی مزیت نسبی ایران و دیگر کشورهای جهان در صادرات عسل از طریق محاسبه شاخص (RCA)١ بوده است .
با محاسبه شاخص هزینه منابع داخلی مشخص شد که کشور ایران در سال های مورد بررسی، در تولید عسل مزیت نسبی داشته است .
جدول (٣) شاخص هزینه منابع داخلی(DRC) برای سال های ٩١-١٣٨٨ (به تصویر صفحه رجوع شود) منبع : یافته های تحقیق نتیجه گیری و پیشنهادها در این مقاله مزیت نسبی تولید عسل مورد بررسی قرار گرفته است .
شاخص هزینه منابع داخلی (DRC) که با حذف اختلال های قیمتی در داده ها و ستانده ها، ارزیابی دقیق تری از سودآوری در شرایط رقابتی به دست میدهد و تصمیم گیری اقتصادی در کشورهایی که به سوی اقتصاد رقابتی فعالیت دارند را آسان میکند، این شاخص نشان میدهد که ایران در طول دوره مورد بررسی مزیت نسبی در تولید عسل داشته است .