Abstract:
شعر به‌علت برخورداری از زبان ضمنی، وزن، قافیه و آمیختگی عناصر تشکیل‌دهنده آن با احساسات شاعرانه از سخن عادی فراتر است و ازهمین‌رو، ترجمه آن نیز دشوار و گاهی ناشدنی است. دغدغه اصلی مترجم شعر آن است که مشخصه‌های ویژه متن اصلی را تا حد امکان توضیح دهد و متنی شعری را در زبان مقصد بیافریند که تاثیری مشابه متن اصلی بر خوانندگان ترجمه داشته باشد. ازآنجاکه واژگان و عناصر دو زبان کاملا معادل هم نیستند، به‌ناچار در ترجمه شعر، افت معنی رخ می‌دهد و مترجم باید به‌نوعی این افت را جبران کند. این مقاله درصدد است با رویکرد توصیفی‌تحلیلی به بررسی جایگاه‌های افت معنی و مکانیسم‌های جبران آن در ترجمه شعر معاصر عربی به فارسی بپردازد. به این منظور با بررسی آرای گروهی از صاحب‌نظران حوزه ترجمه درباره افت معنی در ترجمه و راهکارهای جبران آن، به جایگاه‌های افت معنی در ترجمه شعر عربی به فارسی، در سطح آوایی، واژگانی، سبکی و فرهنگی می‌پردازد. برای نمونه ترجمه تعدادی از اشعار معاصر عربی از کتاب شعر معاصر عرب شفیعی کدکنی انتخاب شده است. یافته‌های پژوهش حاکی از آن است مترجم که خود، شاعر و ناقد است، در رویارویی با افت معنی در سطح آوایی، واژگانی، سبکی و فرهنگی کوشیده است با استفاده از راهکار جبران، لحن کلی متن اصلی را حفظ کند و در این راستا از جبران در محل و جبران در نوع بهره گرفته است.
Poetry is beyond ordinary speech due to its implicit language, weight, rhyme and the combination of its constituent elements with poetic feelings, and therefore, its translation is difficult and sometimes impossible. The main concern of the translator of the poem is to explain the special features of the original text as much as possible and to create a poetic text in the target language that has a similar effect on the readers of the translated text. Since the words and elements of the two languages are not exactly the same, there is a loss of meaning in translating the poem, and the translator must compensate this loss in some way. The present study intends to study the positions of meaning loss and its compensation mechanisms in translating the contemporary Arabic poetry into Persian with a descriptive-analytical approach. For this purpose, by examining the opinions of a group of experts in the field of translation about the loss of meaning in translation and ways to compensate for it, it deals with the positions of meaning loss in translating Arabic poetry into Persian, at the phonetic, lexical, stylistic and cultural levels. For example, the translation of a number of contemporary Arabic poems has been selected from the book of contemporary Arabic poetry by Shafichr('39')i Kadkani.
The findings of the research indicate that the translator, who is himself a poet and critic, in the face of a decrease in meaning at the phonetic, lexical, stylistic and cultural levels, has tried to maintain the general tone of the original text by using the compensation strategy and has used compensation in place and in kind.
(
, 
, 
)
