Abstract:
از جمله موضوعات چالشی و بحث برانگیز، موضوع سنّ افراد در برخورداری و استیفای حقوق اجتماعی سیاسی و همچنین مسئولیّت کیفری است که رویّه واحدی در این زمینه وجود ندارد. به نظر می رسد بلوغ و سنّ مسئولیّت کیفری، دو اصطلاح متفاوت و در عین حال، مرتبط با هم هستند. در ماده 91 قانون مجازات اسلامی در کنار رشد، کمال عقل مجرمان زیر 18 سال مورد بیان مقنّن در بحث مسئولیّت کیفری نوجوانان قرار گرفته است که از آن به‌تحوّلی شگرف در مسئولیّت کیفری نوجوانان یاد می کنند. ظاهراً تشخیص رشد و کمال عقل مجرمان کمتر از 18 سال مبنای فقهی دارد. رشد تنها به مفهوم خاصّ مدنی اختصاص نداشته و قابل تعمیم به مسائل غیر مالی از جمله امور کیفری نیز می باشد؛ چون به طریق أولی یا حدّاقل وحدت ملاک و تنقیح مناط، رشد، در مسئولیّت کیفری نیز شرط است. سنّ 18 سال اماره ای برای رشد است و رشد فرد برای مسئولیّت کیفری باید احراز شود. در نوشتار حاضر ضمن تبیین معانی، برای اثبات این مدّعا به روایات و قیاس اولویّت در مسأله رشد و کمال عقل استناد شده است.
From challenging and controversial issues, the issue is the age of people in the enjoyment of social and political rights, as well as criminal liability, with no single procedure in this regard. In terms of maturity and the age of criminal responsibility, the two terms are different, yet related. In Article 91 Alongside growth, the courage of intellectuals under the age of 18 has been voiced in the context of the criminal responsibility of adolescents, which implies a dramatic development in juvenile criminal responsibility, which in terms of recognition of the growth and perfection of criminals under the age of 18 years of jurisprudential basis has it. Therefore, the present research seeks to answer the question of how well the growth and perfection are and what is the basis? Which initially explains the concept of growth and perfection, and it is proved that growth is not exclusively dedicated to a specific civilian concept and can be generalized to non-financial issues, including criminal affairs, since through the former or at least the unity of the criterion and the spatial , Growth is also conditional on criminal responsibility, and age is 18 years old for growth, and the growth of a person must be established for criminal responsibility; for this claim, while explaining the meanings, the narrations and precedence analogy are cited in the issue of growth and perfection.
Machine summary:
سؤال مهم اين است که آيا از ديدگاه فقهي چنين اشخاصي در امور کيفري مانند امور مدني مورد حمايت حقوقي قرار داشته و فاقد مسئوليت کيفري به شمار مي روند؟ لذا تحقيق حاضر در ابتدا مفهوم رشد و مفاهيم مشابه آن را تبيين نموده و سپس به بيان اين مطلب پرداخته که رشد تنها به مفهوم خاص مدني اختصاص نداشته و قابل تعميم به مسائل غير مالي از جمله امور کيفري نيز مي باشد و مباني و ادله لزوم احراز رشد از منظر آيات و روايات در مسئوليت کيفري و همچنين ادله عقلي اين موضوع مورد بررسي قرار گرفته است و معلوم مي شود که معناي کلمه «رشد» و «أشد» نسبي مي باشد و شواهد و مؤيداتي از آيات و روايات بر اين مدعا وجود دارد.
امروزه برخي حقوقدانان و صاحبنظران کيفري، مسأله شرط بودن رشد در مسئوليت کيفري را مطرح و تبيين کرده اند؛ در اين صورت به مفهوم رشد در امور کيفري بايد پرداخته شود؛ بدين معني که رشد جزايي در مقابل سفه که رشد مدني است ، نمي باشد؛ زيرا رشد جزايي عبارت است از آن که عقل به مرتبه اي از کمال برسد که بتواند مسئوليت کيفري را تشخيص بدهد؛ اما اگر کسي عاقل باشد، ولي نتوانسته باشد به مسئوليت کيفري خود در مقابل عملي که انجام ميدهد، آگاهي داشته باشد، رشد جزايي ندارد.
(133 بر اساس ماده ٩١ قانون مجازات اسلامي سال ٩٢ که تلفيقي از ضابطه تمييز عقلي و ضابطه بلوغ شرعي است ، در جرائم موجب حد يا قصاص هرگاه افراد بالغ کمتر از هجده سال ، ماهيت جرم انجام شده و يا حرمت آن را درک نکنند و يا در رشد و کمال عقل آنان شبهه وجود داشته باشد، حسب مورد با توجه به سن آنها به مجازات هاي پيش بيني شده در اين فصل محکوم خواهند شد.
(
, 
, 
)
