Abstract:
سوررئالیسم مکتبی است که در اوایل قرن بیستم با دغدغة تصحیح تعریف انسان از واقعیت شکل گرفت. این مکتب هنری با تکیه بر اصولی همچون رؤیا، دیوانگی، امر شگفت و لحظة روانی در پی آن بود تا با تغییر درک انسان از هستی، بسترهای تغییر دنیا را فراهم آورد. اگرچه سوررئالیسم در ادبیات بیشتر با نوع ادبی شعر تناسب دارد؛ اما برخی از چهره‌های اصلی آن همچون آندره برتون در زمینة رمان‌نویسی نیز دستی داشته‌اند. در کشور ما نیز سورئالیسم هم در شعر و هم در رمان مورد توجه بوده است و آثار متعددی براساس اصول و شگردهای این مکتب هنری خلق شده است. رمان «راهنمای مردن با گیاهان دارویی» از عطیه عطارزاده یکی از این نمونه‌هاست. نویسنده در این رمان تلاش کرده است تا با بهره‌گیری از اصول سوررئالیسم، به ترسیم لایه‌های پرآشوب ذهن دختری نابینا بپردازد که به دلیل فرورفتن در جهان اوهام و خیالات متناقض، دنیا را به‌گونه‌ای دیگر می‌بیند. مقالة حاضر در پی آن است تا به روش توصیفی-تحلیلی ضمن بررسی اصول و شگردهای مکتب سوررئالیسم در رمان یادشده، به این سؤال پاسخ دهد که کدام عوامل به تقویت معنای سوررئال در اثر یاری رسانده‌اند. نتایج نشان می‌دهد عواملی همچون تأکید بر نابینایی شخصیت اصلی که باعث درک متفاوتش از جهان بیرون شده است و همچنین سبک زندگی منزوی او و نیز حضور خیالی شخصیت ابوعلی‌سینا که دیدگاه‌های خاصی دربارة روح، جسم و کیفیت تلاقی این دو دارد، باعث ایجاد انسجام صوری و محتوایی اثر در راستای القای معانی سوررئال شده است.
Surrealism is a school that was formed in the twentieth century with the concern of correcting man's definition of reality. Relying on dreams, madness, wonder, and the psychological moment, this school of art sought to provide the context for changing the world by changing man's understanding of existence. Although surrealism in literature is more in poetry; But some of its main activist have written novel. In Iran, surrealism has been considered in both poetry and novels, and many works have been created based on the principles and techniques of this school. The novel "Guide to dying with medicinal plants" by Attarzadeh is one of these examples. In this novel, the author has tried to use the surrealism to draw the turbulent layers of the mind of a blind girl who sees the world differently. The present article seeks to examine the principles and techniques of the school of surrealism in this novel by a descriptive-analytical manner; Then answer the question of what factors have helped to strengthen the surreal meaning in this work. The results show factors such as the emphasis on the main character's blindness that has led to his different perceptions of the outside world, and Isolated girl lifestyle as well as the imaginary presence of the character of Sina, who has particular views on the soul, body, and quality of the intersection of the two, it has created the formal and content coherence of the work in order to induce surreal meanings.
Machine summary:
مقاله ي حاضر درپي آن است تا به روش توصيفي-تحليلي ضمن بررسي اصول و شگردهاي مکتب سوررئاليسم در رمان يادشـده به اين سـؤال پاسـخ دهد که کدام عوامل به تقويت معناي سـوررئال در اثر ياري رسـانده اند؟ نتايج نشـان ميدهد عواملي همچون تأکيد بر نابينايي شـخصـيت اصـلي که باعث درک متفاوتش از جهان بيرون شـده اسـت و همچنين سـبک زندگي منزوي او و نيز حضـور خيالي شـخصـيت ابوعليسـينا که ديدگاه هاي خاصـي درباره ي روح ، جسـم و کيفيت تلاقي اين دو دارد، باعث ايجاد انسـجام صـوري و محتوايي اثر در راسـتاي القاي معاني سـوررئال شده است .
تمايز مقاله ي پيش رو از سـاير پژوهش ها در آن اسـت که اولا براسـاس شـواهد بسـياري ميتوان مدعي بود که رمان «راهنماي مردن با گياهان دارويي»، اثري اســت که نويســنده در آن به شــکل آگاهانه درپي پياده سـازي اصـول و شـگردهاي مکتب سـوررئال بوده اسـت و دو ديگر آن که تلاش او در مسـير خلق اثري سـوررئال به هيچ روي حالتي مکانيکي ندارد و انتخاب عوامل مختلف از شـخصـيت ها گرفته تا مکان و سـير حوادث ، همگي در مسير تقويت معناي سوررئاليستي رمان قرار دارند.
(
, 
, 
)
