Abstract:
خشکسالی، یکی از بلایای طبیعی است که ممکن است در هر اقلیمی رخ دهد. در دهههای اخیر، کشور ایران به طـور پیـاپی تحـت تـاثیر خشکسالیهای شدید و گسترده قرار داشته و آثار زیانباری بر بخشهای مختلف اقتصادی از جمله بخش کشاورزی، محیط زیسـت و منـابع آب کشور تحمیل کرده است. امروزه برای شناسایی و تحلیل خشکسالیهای کشاورزی از شاخصهای پوشش گیاهی که به کمـک فـن آوری سنجش از دور بدست میآیند، استفاده میشود. بر این اساس هدف از این پژوهش، بررسی خشکسالی با شاخصهای پوشش گیاهیVCI، TCI، VDI، WSVI VHI در منطقه مورد مطالعه میباشد. این عمل با استفاده از تصاویر ماهواره لندست 8 در بازه زمانی 2013 الی 2020 انجام گرفته است. که نتایج نشان داد وضعیت خشکسالی در دهستان چهرگان در وضعیت مناسبی قرار ندارد و در بین دهستانهای مطالعه شده دهستان گونی مرکزی در شرایط بهتری از نظر خشکسالی پوشش گیاهی را دارا است. همچنین با استفاده از نظرات کارشناسان و با استفاده از روش وزن دهی AHP راهکارهای زراعی و زیرساختی برای منطقه مورد مطالعه مورد ارزیابی قرار گرفت که در راهکارهای زراعی معیار بهبود راندمان آب بیشترین امتیاز را به خود اختصاص داد همچنین طبق نظر کارشناسان برای راهکارهای زیرساختی معیار، توسعه استانداردهای زندگی روستایی بیشترین امتیاز را کسب کرد.
Drought is one of the natural disasters that can occur in any climate. In recent decades, Iran has been continuously affected by severe and widespread droughts and has imposed detrimental effects on various economic sectors, including agriculture, environment and water resources. Today, vegetation indices obtained by remote sensing technology are used to identify and analyze agricultural droughts. Therefore, the purpose of this study was to investigate drought with vegetation indices VCI, TCI, VDI, WSVI VHI. In the study area. This operation was carried out using Landsat 8 satellite images in the period 2013 to 2020. The results showed that the drought situation in Chehregan village is not in a good condition and among the studied villages, Goni Markazi village It has vegetation in better conditions in terms of drought. Also, using the opinions of experts and using AHP weighting method, agricultural and infrastructural strategies for the study area were evaluated. According to experts, the development of rural living standards scored the most points according to experts for standard infrastructure solutions.
Machine summary:
شاخص هاي پوشش گياهي به عنوان يکي از مهم ترين معيارها براي نقشه برداري زمين هاي کشاورزي، بررسي بارش تخمين اثرات آب و هوايي محاسبه ميزان بازدهي محصول و فناوري چراگاه شرايط خشکسالي و تعيين مقدار توان گياهان مطرح شده است (دابرووسکا و همکاران ، ٢٠٠٢).
مزيدي و همکاران (١٤٠٠)به بررسي خشکسالي و ترسالي ايستگاه هواشناسي اصفهان با استفاده از شتخص spi پرداختند نتايج اين مطالعه نشان داد که خشکسالي هاي ملايم يعني وضعيت نرمال رو به خشکسالي سهم بيشتري را نسبت به ساير خشکسالي ها به خود اختصاص ميدهد به طور کلي بر اساس شاخص spi استان اصفهان رويدادهاي خشکسالي بيشتري را در مقايسه با ترسالي تجربه کرده است و اقليم آن تمايل بيشتري براي گذر از حالت نرمال به حالت خشک داشته است .
نتايج اين مطالعه نشان داد که شاخص وضعيت دمايي (TCI) نسبت به شاخص نرمال شدة تفاضل پوشش گياه (NDVI ) )در تعيين شرايط خشکسالي مؤثرتر است .
نتايج اين مطالعه نشان داد تصاوير لندست و شاخص هاي ساخته شده مانند شاخص وضعيت گياه (VCI)، شاخص وضعيت دمايي(TCI)، و شاخص سلامت پوشش گياهي(VHI) داراي قابليت لازم براي پايش خشکسالي مي باشند.
نقشه شاخص TCI براي سال هاي ٢٠١٣ و ٢٠٢٠ شاخص خشکسالي پوشش گياهي)Vegetation Drought Index( شاخص خشکي پوشش گياهي ( VDI ) معمولا براي بررسي خشکسالي استفاده مي شود و همانند شاخص تأمين آب پوشش گياهي (WSVI) اين شاخص هم بر کم بودن آب گياهان تأکيد دارد.
نقشه شاخص VDI براي سال هاي ٢٠١٣ و ٢٠٢٠ شاخص تأمين آب پوشش گياهي )WSVI٧( اين شاخص منعکس کننده شرايط خشکسالي در منطقه است .