Abstract:
مریضخانة مظفری در سال 1318ق/ 1900م با درخواست تجار و بازرگانان و دیگر بزرگان ایرانی مقیم استانبول و به فرمان مظفرالدین شاه قاجار تأسیس گردید. تأسیس این بیمارستان، با کادر پزشکی و ابزار مدرن، گامی مهم در جهت مساعدت به ایرانیان آن سامان و به‌خصوص فقرا و نیازمندان ایرانی بود. هدف از این پژوهش، بررسی و شناخت مریضخانة مظفری، به‌عنوان نخستین بیمارستان ایرانی در خارج از مرزهای ایران است. این پژوهش براساس روش تحلیل اسنادی و با بهره‌گیری از اسناد منتشرنشدة وزارت امور خارجه و سازمان اسناد ملی ایران و روزنامه‌های فارسی‌زبان چاپ امپراتوری عثمانی به رشته تحریر درآمده است. و در پی پاسخگویی به این سؤالات است که چه دلایل و عواملی منجر به تأسیس مریضخانة مظفری در شهر استانبول شد؟ و موانع و مشکلات پیش روی این نهاد اجتماعی چه بود؟ دستاورد این پژوهش آن است که این مریضخانة مدرن توانست در دورة فعالیت خود به اقشار مختلف جامعة ایرانی و نیز عثمانی خدمات فراوانی کند و به‌خصوص در روزگاری که دسترسی به پزشکان و خدمات مدرن پزشکی و جراحی بسیار اندک بود، کمک‌های درخور توجهی به اقشار آسیب‌پذیر و بی‌بضاعت ایرانی کرد.
Mozaffari Hospital was established in 1318 AH /1900 AD at the request of merchants and other Iranian dignitaries living in Istanbul and by order of Mozaffar al-Din Shah Qajar. With the establishment of this hospital with medical staff and modern tools and equipment, an important step was taken in order to provide medical and treatment assistance to the Iranians, especially the poor and needy Iranians. The purpose of this study is to investigate and identify the hospital as the first Iranian hospital outside Iran. This study wants to answer the question that what obstacles did Mozaffari Hospital face of goals, type and scope of operation during the period of activity from establishment to dissolution? This research is based on the method of historical research and using unpublished documents of the Ministry of Foreign Affairs and the National Archives of Iran and Persian language newspapers published by the Ottoman Empire. The result of this research is that this modern hospital was able to provide many services to different sections of Iranian and Ottoman society during its activity, and especially in a time when access to doctors and modern medical and surgical services was very limited, appropriate assistance was provided. Pay attention to the vulnerable and poor Iranians.
Machine summary:
و در پي پاسخگويي به اين سؤالات است که چه دلايل و عواملي منجر به تأسيس مريضخانۀ مظفري در شهر استانبول شد؟ و موانع و مشکلات پيش روي اين نهاد اجتماعي چه بود؟ دســتاورد اين پژوهش آن اســت که اين مريضخانۀ مدرن توانست در دورٔە فعاليت خود به اقشار مختلف جامعۀ ايراني و نيز عثماني خدمات فراواني کند و به خصوص در روزگاري که دسترســي به پزشــکان و خدمات مدرن پزشکي و جراحي بسيار اندک بود، کمک هاي درخور توجهي به اقشار آسيب پذير و بيبضاعت ايراني کرد.
حمايت ويژٔە همۀ اصناف ايراني ساکن در استانبول و نيز انجمن خيريۀ مريضخانه و فشار فراوان اين انجمن بر دولت ايران براي تأمين منابع ثابت و دائمي اين نهاد خيريه ، منجر به ادامۀ فعاليت آن شد.
اين پژوهش در پي پاسخگويي به اين سؤالات است که چه دلايل و عواملي منجر به تأسيس مريضخانۀ مظفري در شــهر استانبول شد؟ موانع و مشکلات پيش روي اين نهاد اجتماعي چه بود؟ و چه خدماتي توانســت در طول حيات خود ارائه دهد؟ اين پژوهش با تکيه بر روش تحقيق تاريخي و با بهره گيري از اسناد منتشرنشدٔە آرشيو وزارت امور خارجه و نيز اسناد منتشرنشدٔە سازمان اسناد ملي ايران و روزنامه هاي فارسي زبان چاپ امپراتوري عثماني به رشتۀ تحرير درآمده است .
ســرانجام ، به دليل بيتوجهي دولت ايران در ارسال وجوهات و مقرري کافي، بيرغبتي ايرانيان مهاجر به پرداخت اعانه به اين نهاد خيريه و توسعۀ بيمارستان هاي متعدد و مجهزتر در استانبول و نيز کهنگي ســاختمان مريضخانه ، کمبود و فرسودگي ابزار پزشکي، مريضخانۀ مظفري در سال ١٣١٣ش /١٩٣٤م براي هميشه تعطيل گرديد.
(
, 
, 
)
