Abstract:
«الأیام» زندگینامه خودنوشت طه حسین، ادیب معاصر مصری است که در آن خاطرات دوران کودکی و نوجوانی خویش را روایت کرده است. واقعگرایی یا به عبارتی، گزارش عینی و واقعی رویدادها، یکی از مباحث مهم و دشوار در نگارش زندگینامههای خودنوشت است؛ "ژرژ مای" ناقد فرانسوی تلاش نموده است در کتاب خود «خود زندگینامهنویسی» ماهیت، ابعاد و مرزهای این نوع ادبی را مشخص نماید و مسائلی همچون انگیزه نویسنده از نوشتن زندگینامه و چگونگی فرایند نگارش آن را واکاوی نماید، تبیین این دو موضوع در زندگینامههای خودنوشت میتواند تا حدود زیادی میزان واقعگرایی نویسنده را در ثبت واقعیتهای تاریخی مشخص نماید. این جستار بر آن است تا با روش توصیفی – تحلیلی، و با تکیه بر چارچوبی که"ژرژ مای" برای زندگینامههای خودنوشت تعیین کرده است، واقعیتهای «الأیام»، شامل تصاویری که طه حسین از کودکی خود و شخصیتهای دیگر ارائه کرده وچگونگی پرداختن به حوادثی که اتفاق افتاده، موردبررسی قرار دهد و میزان پایبندی نویسنده را در بیان واقعیتها، تبیین کند. نتایج حاصل از این تحقیق نشان میدهد گزارش طه حسین از شخصیتها و واقعیتهای تاریخی «الأيام» متأثر از انگیزة وی و شیوة پرداخت خاطرات گذشته بوده است. در عین حال ارزش ادبی این اثر نه به انعکاس واقعیتهای تاریخی بلکه واقعیتهای ذهنی نویسنده است که وی را در برابر گذشته به انفعال وا داشته است.
«الایام» هو سیره ذاتیه للادیب المصری المعاصر، طه حسین الذی استعاد فیه ذکریاته عن فتره الطفوله و المراهقه. ان مبدا الصدق و التزام الکاتب لسرد المرجعیه الواقعیه فی سیرته الذاتیه، هی من اولی التحدیات التی ادخلت مفهوم هذا الجنس الادبی فی ضباب من الغموض و الابهام. فقد سعی «جورج مای» الباحث الفرنسوی المعاصر ان یحدد اطارا موضوعیا لهذا الجنس الادبی فی کتابه «السیره الذاتیه» وقد اشار الی دوافع الکاتب الذاتیه لکتابه سیرته الذاتیه وکیفیه تقریره للوقايع المعیشه. ویبدو ان تبیین دور هذین العنصرین لیساعدنا فی مدی التزام الکاتب بالمرجعیه التاریخیه للوقايع وتصویره للشخصیات الحقیقیه. وقد جاءت هذه الدراسه علی ضوء المنهج الوصفی – التحلیلی متخذه الاطار النظری لجورج مای لتناول مدی التزام طه حسین بالمرجعیه الحقیقیه لتصویره البطل الصبی و الشخصیات الروايیه الاخری وکیفیه تقریره للحوادث التی جرت علیه منذ بدایه حیاته. وتدلنا نتايج البحث من جراء دلالات جورج مای السیر الذاتیه الی: ان ما استعرضه طه حسین لصوره الصبی وملامحه النفسیه، لیس منطبقا لما شهده التاریخ انطباقا کاملا بل صوره متاثرا بالدوافع الذاتیه مستلهما الشخصیات المثالیه کابی العلاء المعری و ابنخلدون، کما ان الصور التی قدمها الکاتب من الاخرین، هی خاضعه لرویه طه حسین السلبیه للمجتمع المصری. وما نشاهده من تقریره للاحداث، لیس ضمن مبدا الصدق والمرجعیه التاریخیه.
Al-Ayyam" is the autobiography of Taha Hussein, the contemporary Egyptian scholar, in which he has narrated his childhood and adolescence. Realism, or in other words, the objective and real account of events, is among the most important and difficult topics in writing autobiographies. The French critic George May has attempted to define the nature, dimensions and boundaries of this type of literature in his book "Writing Autobiography" and to explore issues such as the author's motivation for writing a biography and the writing process. Explaining these two subjects in autobiographies can largely determine the author's level of realism in recording historical facts. Based on the framework set by George May for autobiographies, this paper seeks to describe the realities of "Al-Ayyam" in a descriptive-analytical manner, including descriptions presented by Taha Hussein of his and others' childhood, examining the events that occurred and explaining the author's commitment to stating the facts. The results of this research show that Taha Hussein's account of characters and historical events of "Al-Ayyam" has been influenced by his incentive and the way he deals with memories of the past. At the same time, the literary value of this famous work is not due to the reflection of historical facts but because of author's mental realities that make him passive in the face of the past.