Abstract:
هدف از پژوهش حاضر، تبیین موقعیت راهبردی امام صادق (ع) در فرهنگ و تمدن اسلامی است. روش پژوهش، از نوع مطالعات ترکیبی اکتشافی بوده که در آن نخست بخش کیفی به اجراء درآمده است و پس از آن بخش کمی انجام شده است. در بخش کیفی احادیث و روایتهای منسوب به امام صادق (ع) مورد مطالعه و بررسی و تحلیل محتوا قرار گرفته است. در این پژوهش ضمن پرداختن به فعالیتهای فرهنگی و تمدنی امام صادق (ع) به اقدامات استراتژیک امام صادق (ع) در امور سیاسی، اقتصادی، اجتماعی پرداخته شده است. نتایج حاصل از تحلیل محتوای احادیث به صورت کمی تبدیل و نتایج حاصله در ماتریس عوامل داخلی و خارجی تجزیه و تحلیل شده و برای تحلیل تئوری لوزی انسجام درونی مورد استفاده قرار گرفته است. حاصل از پژوهش نشان میدهد امام صادق (ع) به منظور حفظ و حراست شیعه و دفاع از احکام اسلامی نقاط قوت، ضعف، فرصتها و تهدیدها را شناسایی و برای هرکدام از موارد برنامههای خاص را به اجراء در آورده است که با توجه به سیستم سوات میتوان این اقدامات را شناسایی و طبقه بندی کرد. نتایج بدست آمده نشان میدهد اقدامات امام صادق (ع) در موقعیت استراتژی رقابتی قرار داشتند.
Machine summary:
ازجمله این آثار میتوان به موارد ذیل اشاره نمود؛ مقاله "سیره آموزشی امام صادق (ع)" نوشته محمد فاکرمیبدی، مقاله "جایگاه امام صادق (ع) در تفسیر قرآن با توجه به روایات تفسیری ایشان" نوشته فاطمه شرعیاتی و سید محمدعلی ایازی، مقاله "چیستی نظریه ایمان از دیدگاه امام صادق (ع)" نوشته غلامرضا مهدی راونجی، مقاله "بررسی چگونگی تقابل ائمه با جریانهای غالیانه از آغاز تا دوره امام صادق (ع) " نوشته مجید احمدی کچایی، مقاله "نقش امام صادق (ع) در علوم طبیعی" نوشته سید محسن شریفی، مقاله "پیامدها و نتایج مهندسی فرهنگی امام صادق علیه اسلامی" نوشته مهدی نیک آفرین و فاطمه جان احمدی، مقاله "ویژگیهای و شاخصههای نظام آموزشی امام صادق (ع)" نوشته فاطمه جان احمدی و مهدی نیک آفرین آلاثق، مقاله "روشهای امام صادق (ع) در تفسیر قرآن" نوشته حسین خاکپور و رقیه رضایی، مقاله "بررسی تربیت اخلاقی از منظر امام صادق (ع) مبانی، اصول، روشهای تربیتی" نوشته محسن فرمهینی فراهانی، محمدحسن میرزامحمدی و علی امیر سالاری و مقالات دیگر، امروزه در خصوص تاریخ فرهنگ تمدن اسلامی، اندیشمندان و نویسندگان زیادی آثار ارزشمندی را بر اساس واقعیات اسلامی و دستاوردهای جدید فرهنگی و تمدن به رشته تحریر درآوردهاند، در بین این اندیشمندان آثار زیادی به عربی و فارسی وجود دارد که برخی عبارتند از ؛ سیره معصومان (ع) نوشته محسن امین، ترجمه علی حجتی کرمانی، سیره پیشوایان، نوشته مهدی پیشوایی، سیری در سیره ائمه اطهار (ع) نوشته مرتضی مطهری، کتاب ابعاد شخصیت و زندگی امام صادق (ع) زیر نظر احمد پاکتچی، کتاب پرتوی از زندگانی امام صادق (ع) نوشته نورالله علی دوست ، کتاب الامام جعفر الصادق علیهالسلام فی محنه التاریخ نوشته عائده عبدالمنعم طالب (أم تقی)، کتاب امام صادق (ع): مدیریت علمی ـ فرهنگی جهان تشیع، نوشته محمد دریایی است؛ کتاب الامام الصادق و المذاهب الأربعه اثر مورخ فقید استاد اسد حیدر این کتاب با عنوان امام صادق (ع) و مذاهب اهل سنت در هشت جلد ترجمه و منتشرشده است.