Abstract:
مقصود قرآن از اختلاف در کتاب یا اختلاف پس از آمدن دانش چیست؟ اختلافکنندگان چه کسانی هستند؟ آیا همگی بر باطلاند یا برخی برحقاند؟ آیا مؤمنان و پیروان پیامبران در زمرۀ این اختلافکنندگان و یکی از طرفهای اختلاف به شمار میروند یا خیر؟ اگر همگی اختلافکنندگان بر باطلاند، داوری میان اختلافکنندگان «لَقُضِیَ بَیْنَهُمْ» به چه معناست؟ و اگر همگی بر باطل نیستند، چرا قرآن اختلافکنندگان را جملگی بر ستیز و گمراهی عمیق معرفی کرده و میفرماید: ﴿إِنَّ الَّذینَ اخْتَلَفُوا فِی الْکِتابِ لَفی شِقاقٍ بَعیدٍ﴾، این اختلاف چه زمانی رخ داده یا رخ میدهد؟ آیا این اختلاف پس از ابلاغ پیام و انجام رسالت پیامبران و در میان پیروان ایشان رخ داده است؟ در این صورت چرا همه اختلافکنندگان مذمت شده و طرفدارانِ حق، استتثنا نشدهاند؟ آیا مقصود از اختلافکنندگان منکران انبیا هستند؟ در این صورت مقصود از اختلاف آنان دربارۀ تعالیم انبیا چیست؟ و چرا آنان نه بهخاطرِ انکار بلکه بهخاطرِ اختلاف تهدید به عذاب الاهی شدهاند؟ این ابهامات تأمل در معنای واژۀ «اختلاف» در آیات قرآن را ضرورت میبخشد. در این نوشتار قصد داریم نشان دهیم اختلاف مورد مذمت قرآن اختلاف به معنایی نیست که ما امروزه بهکار میبریم.
What does the Quran mean by dispute over the book or disagreement after knowledge came? Who are those who differ? Are all of them wrong or some are right? Could prophets’ believers and followers be among those who differ and be one side of the dispute or not? If all of those who dispute are wrong, why is there any need to make judgement between them, like when the Quran says: »it had been judged between them«? And if some of them are right, why the Quran says:» Those who dispute as regards The Book, they are in a wide schism, Far from the Truth«. “Indeed, those who differ over the Book are in extreme dissension”? When would or does this disagreement happen? Did the dispute happen after prophets had delivered the Message and it was between Messengers’ followers? If so, why have all of those who differ been despised and have not seekers after the truth been exempt? When the Quran discusses those who dispute, does it refer to the deniers? If so, who are those who differ over prophets’ messages. And why have they been warned of divine punishment for differing and not for denying? These ambiguities make it necessary to scrutinize the meaning of “to differ” in the verses of Quran. This paper aims to show that “differing” or “disputing”, that the Quran reprehends, has a different meaning than what we use today.
Machine summary:
244782 [تاريخ دريافت : ۱۳۹۹/۱۰/۲۶ تاريخ پذيرش :۱۴۰۰/۰۱/۲۵] چکيده مقصود قرآن از اختلاف در کتاب يا اختلاف پس از آمدن دانش چيست ؟ اختلاف کنندگان چه کساني هستند؟ آيا همگي بر باطل اند يا برخي برحق اند؟ آيا مؤمنان و پيروان پيامبران در زمرٔە اين اختلاف کنندگان و يکي از طرف هاي اختلاف به شمار ميروند يا خير؟ اگر همگي اختلاف کنندگان بر باطل اند، داوري ميان اختلاف کنندگان «لقضي بينهم » به چه معناست ؟ و اگر همگي بر باطل نيستند، چرا قرآن اختلاف کنندگان را جملگي بر ستيز و گمراهي عميق معرفي کرده و مي فرمايد: ﴿إن الذين اختلفوا في الکتاب لفي شقاق بعيد﴾، اين اختلاف چه زماني رخ داده يا رخ ميدهد؟ آيا اين اختلاف پس از ابلاغ پيام و انجام رسالت پيامبران و در ميان پيروان ايشان رخ داده است ؟ در اين صورت چرا همه اختلاف کنندگان مذمت شده و طرف داران حق ، استتثنا نشده اند؟ آيا مقصود از اختلاف کنندگان منکران انبيا هستند؟ در اين صورت مقصود از اختلاف آنان دربارٔە تعاليم انبيا چيست ؟ و چرا آنان نه به خاطر انکار بلکه به خاطر اختلاف تهديد به عذاب الاهي شده اند؟ اين ابهامات تأمل در معناي واژٔە «اختلاف » در آيات قرآن را ضرورت ميبخشد.