Abstract:
در فقه و حقوق موضوعه ادله اثبات جرم محدود به ادله سنتی شامل اقرار، بینه، قسامه(در صورت تحقق لوث برای اثبات قتل و جرح) و علم قاضی می باشد. لکن با پیشرفت و گسترش علوم تجربی در زمینه های مختلف، روش های علمی و تجربی جدیدی مانند پزشکی قانونی، انگشت نگاری، تشخیص هویت ژنیتیکی، که همه در کشف حقیقت و حصول اقناع و وجدان قاضی و اتخاذ تصمیم عادلانه وی موثرند و می توانند به عنوان ادله جدیدی برای اثبات دعاوی کیفری قرار بگیرند ولی از سوی دیگر التزام به شرع و قانون مقتضی تحصیل جواز استفاده از اینگونه دلایل برای اثبات جرم می باشد. از آنجایی که بسیاری از این ادله در اعصار پیشین وجود نداشته اند بنابراین سببی برای بحث از تجویز یا عدم تجویز تمسک به اینگونه دلایل و نقش آن ها در اثبات جرایم مستوجب حد و تعزیر وجود نداشته است. اما در عصر حاضر با پیدایش شیوه های جدید کشف حقیقت(ادله نوین) بحث از جایگاه آن ها در اثبات جرایم مستوجب حد و تعزیر ضرورت پیدا کرده است. که به نظر می رسد در بخش جرایم مستوجب حد به جهت تعبدی بودن دستورات شارع مقدس، ادله اثبات منحصربه موارد مذکور در شرع بوده و از دلایل نوین در راستای ایجاد علم برای قاضی استفاده نموده لکن در بخش تعزیرات غیر منصوص شرعی میتوان با داخل نمودن آن در منطقه فراغ استنباط نمود که شارع نسبت به ادله نوین حکم الزام آوری وضع نموده و با توجه به مقتضیات زمان قائل به تعمیم ادله اثبات دعوا شد.
Machine summary:
اگر چه دلیل هرگز هدف دادرسی نیست اما همواره مهمترین عاملی است که به وسیله آن احقاق حق صورت می پذیرد و امکان حرکت منظم چرخه های عدالت کیفری را فراهم می آورد ، تحصیل دلیل یکی از موضوعات اصولی و اساسی دادرسی کیفری است تا آن چه که بدون وجود دلیل امکان انتساب جرم و به تبع آن اجرای مجاازات وجود ندارد،دلیل رد عادی کیفری نسبت به مسائل دیگر از اهمیت بیشتری برخوردار است زیرا با تضمینات اساسی اشخاص به ویژه اصلی برائت که می تواند تحت کشفیات و شیوهای جدیدی را جهت اثبات موضوعات ارائه داده است لکن با عنایت به احصاءادله در فقه و نظام حقوقی اسلام این سوالات مطرح میگردد ١-آیا می توان ادله مذکور را به عنوان دلیلی مستقل از شهادت شهود و سایر ادله مصرح و برای آنها حکم صادر نمود ؟٢- چه محدودیتی دراستفاده از این ادله در اثبات جرایم مستوجب حدیاتعزیروجود دارد؟٣- با توجه به تعبدی بودن احکام الهی در حدود بر اساس نظریه منطقه الفراغ نقش ادله نوظهور در استنادپذیری و اثبات مطلق جرایم چیست ؟پاسخ به این سوالات نیاز به شناخت ماهیت حقوقی ادله نوین و جایگاه آن فقه در نظام کیفری ایران دارد که برای اثبات موضوع در این مقاله که با روش کتابخانه ای تحقیق شده است ، پس از بیان نظام حاکم بر ادله و تبیین مفهوم دلیل دربخش اول ،دربخش دیگربه بحث درمورد ادله نوین و ماهیت آن پرداخته شده و سپس با تبیین نظریه منطقه الفراغ شهید صدر ،پاسخ این سوال داده خواهد شد که با مراجعه به موازین و منابع فقهی و بررسی اقوال ونظرات فقها این نکته به دست می آید که شرع انور اسلام همیشه بدیع و نو است و شرع مقدس ، نظام غایات و مقاصد و تأمین مصالح مشروع است .