Abstract:
یکی از بنیادی ترین کلمات در فرهنگ انقلاب اسلامی که نقش به سزایی در اهداف و آرمانهای آن دارد، استکبار و مستکبرین است که شناخت آن می تواند در بازبینی اهداف انقلاب و تعیین مسیر آن و بصیرت افزایی حامیان آن ، مثمر ثمر واقع شود.
در این تحقیق سعی شده است ضمن بیان مفهوم و مصداق استکبار در لغت ، قرآن و روایات اسلامی ؛ در گفتمان انقلاب مورد بررسی قرار گیرد.
روش تحقیق به صورت تحلیلی ، توصیفی می باشد.
بررسی مفهوم شناسی استکبار حاکی از این مطلب است که فرد مستکبر کسی است که در رفتار خویش خود را برتر از دیگران می بیند و سعی می کند خواسته نابجای خویش را بردیگران تحمیل نموده و بر آنها سلطه یابد؛ استکبار در قرآن و روایات اسلامی به معنی اذعان ننمودن و عدم تواضع به خدا و سرپیچی از اطاعت او بیان شده است و در گفتمان انقلاب اسلامی استکبار عموما به کشورها و انسانهایی اطلاق می شود که تمایل به دخالت در کشورهای مختلف و اعمال نظر در حق حاکمیت ملی مردم آن کشورها داشته باشند و زور گویی، جنایت ، حق نا پذیری وسلطه از خصوصیت بارز مستکبران است و آمریکا مصداق بارز استکبار در گفتمان انقلاب اسلامی است .
Machine summary:
بررسي مفهوم شناسي استکبار حاکي از اين مطلب است که فرد مستکبر کسي است که در رفتار خويش خود را برتر از ديگران مي بيند و سعي مي کند خواسته نابجاي خويش را برديگران تحميل نموده و بر آنها سلطه يابد؛ استکبار در قرآن و روايات اسلامي به معني اذعان ننمودن و عدم تواضع به خدا و سرپيچي از اطاعت او بيان شده است و در گفتمان انقلاب اسلامي استکبار عموما به کشورها و انسانهايي اطلاق مي شود که تمايل به دخالت در کشورهاي مختلف و اعمال نظر در حق حاکميت ملي مردم آن کشورها داشته باشند و زور گويي، جنايت ، حق نا پذيري وسلطه از خصوصيت بارز مستکبران است و آمريکا مصداق بارز استکبار در گفتمان انقلاب اسلامي است .
ابن منظور هم به خصوصيت غير حقيقي استکبار اشاره نموده و طبق آيه قرآن که مي فرمايد: ( ساصرف عن آياتي الذين يتکبرون في الارض بغير الحق ) (اعراف /١٤٦) به نقل از زجاج مي نويسد: مستکبران کساني هستند که خودشان را برتر از خلق مي بينند در حالي که آن طور نيستند، در حقيقت اين صفت خاص خداوند است که قدرت و بزرگي و فضل ، خاص اوست ( ابن منظور، بي تا: ٥، ١٣٠).
آنچه از جمع نظريات علماي لغت برداشت مي شود اين است که استکبار از ريشه ( ک ب ر) به معني برتري جويي و بزرگ بيني است که فرد شايستگي همه آنچه ادعا مي نمايد، را ندارد و در رفتار خويش خود را برتر از ديگران مي بيند و سعي مي کند خواسته نابجاي خويش را بر ديگران تحميل نموده و بر آنها سلطه يابد.