Abstract:
عدالت ؛ آرمانی انسانی، دینی و الهی است که سابقه ای طولانی به قدمت عمر بشر دارد. یکی از اهداف رسالت پیامبران برپا داشتن عدالت میباشد. در آیات مختلف قرآن کریم انسان ها، مردم و مومنین به رعایت عدالت سفارش شده اند. هدف از پژوهش حاضر، بررسی رویکرد عدالت اجتماعی از دیدگاه قرآن کریم و روایات است . این پژوهش با روش کار کتابخانه ای به صورت توصیفی- تحلیلی و بنیادی در پی اثبات فرضیات خود میباشد. ابتدا مفهوم و معنای عدالت از دیدگاه های مختلف حکما، فلاسفه ، فقیهان و اندیشمندان بررسیشده سپس محورهای سه گانه عدالت (ارتباط خداوند، پیامبران و انسان با عدالت ) با ذکر آیات مربوطه مطرح شده است .
به علاوه ، اهمیت عدالت از نظر قرآن کریم و اسلام به وضوح بیان شده است . همچنین آورده شده است که اسلام عدالت را نسبی ندانسته و آن را مطلق میپندارد. زیرا نسبت عدالت با اساس خاتمیت و ابدیت دین بستگی دارد و در نهایت آثار عدالت اجتماعی ذکر شده است .
Machine summary:
سوالات پژوهش در پژوهش جاري سوالات زير پاسخ داده ميشوند: ١- عدالت از ديدگاه فلاسفه ، انديشمندان و حکما چگونه تعريف ميشود؟ ٢- عدالت در قرآن کريم چه جايگاهي دارد و در چه معاني به کار رفته است ؟ ٣- عدالت در اسلام چه اهميتي دارد؟ ٤- چه آياتي از قرآن کريم در با موضوع ارتباط خداوند و عدالت - پيامبران و عدالت - انسان و عدالت صراحتا بيان شده است ؟ ٥- نظر اسلام در مورد مطلق يا نسبي بودن عدالت چيست ؟ ٦- عدالت اجتماعي چه آثاري در جامعه دارد؟ معنا و مفهوم عدالت در جهان بيني اسلامي عدالت به معناب قرار دادن هر چيز در جاي مناسب خود است و اين دقيقا چيزي است که امام علي (ع ) در نهج البلاغه فرموده اند.
همچنين خداوند ميفرمايد ما پيامبران را با دللايل روشن فرستاديم و نيز با آنها کتاب و ميزان را نازل کرديم تا مردم به عدالت عمل کنند و اين مهم بيانگر آن است که عدالت يک وظيفه اسلامي است و بي عدالتي نسبت به سيستم ارزشي قرآن کريم به آن اشاره کرده است ، قدغن و ممنوع است (حلمي، ١٣٩١).
در اين بخش هدف ما از عدالت معادل هايي همچون برابري، دادگري، درستي و انصاف است و آيات مرتبط را در سه محور خدا، پيامبران و انسان تقسيم شده اند: گروه اول شامل برخي آيات مربوط به خداوند و عدالت است که ذيلا ارائه ميگردد: «يا أيها الذين آمنوا کونوا قوامين لله شهداء بالقسط و لا يجرمنکم شنآن قوم علي ألا تعدلوا اعدلوا هو أقرب للتقوي: اي کساني که ايمان آورده ايد!