Abstract:
هدف پژوهش حاضر بررسی فرایند تدوین و آموزش معارف اسلامی از دوره حیات پیامبر (ص) تا پایان حکومت حضرت علی (ع) است. روش پژوهش توصیفی-تحلیلی بوده و نتایج حاکی از آن است که پیامبر گرامی اسلام (ص) چه در قالب روایات و حدیث و چه در قالب رفتار و عمل به آموزش علوم، به خصوص آموزش علوم اسلامی مانند قرائت، توجه و اهتمام ویژه‌ای داشتند. در دوره خلفای ثلاث، به دلیل ایجاد شورش‌هایی چون شورش اهل رده و نبرد با پیامبران دروغین و نیز آغاز عصر فتوحات و جنگ‌های خارج از شبه جزیره عربی، به استثنای توجه به آموزش علوم اسلامی مانند قرائت، تفسیر و فقه، به تدوین و آموزش سایر علوم توجهی نشد. حضرت علی (ع) نیز به دلیل درگیری با جنگ‌های داخلی که از آغاز خلافت ایشان تا پایان آن ادامه داشت، تنها فرصت آموزش و تدوین معارف اسلامی مانند تفسیر، حدیث و صرف و نحو را یافت. همچنین از دوره اموی به دلیل ورود سرزمین‌های اطراف به اسلام و پذیرش این دین، چون افکار و عقاید متفاوتی پدید آمد، تلاش برای تدوین و تألیف در زمینه علوم اسلامی نیز آغاز شد.
The purpose of the present study is to review the process of compiling and teaching Islamic theology from the life period of the Prophet Mohammad (PBUH) until the end of Imam 'Ali (AS)'s governance. The method of study is descriptive-analytic and the results indicate that Islam's dear Prophet (PBUH), either in narrations and hadith or behavior and conduct, paid special attention to teaching knowledge, especially Islamic sciences such as Qera'at (recitation). During the period of the triplet caliphs, due to some riots such as the riot of Ahl-e Reddah and battle against false prophets as well as the advent of the conquests era and wars out of the Arabian Peninsula, no attention was paid to compiling and teaching other knowledge except teaching Islamic sciences such as Qera'at, Tafisir and Feqh. Imam 'Ali (AS), due to his entanglement in civil wars that began from the beginning until the end of his caliphate, could find just enough time to teach and compile Islamic instruction such as Tafsir, Hadith, and grammar. Furthermore, since the Omavi period, because some neighboring countries accepted Islam, different beliefs and thoughts were created so efforts for the compilation and writing Islamic sciences began.
Machine summary:
حضرت علي(ع ) نيز به دليل درگيري با جنگ هاي داخلي که از آغاز خلافت ايشان تا پايان آن ادامه داشت ، تنها فرصت آموزش و تدوين معارف اسلامي مانند تفسير، حديث و صرف و نحو را يافت .
علي رغم توصيه و تشويق موکدي که قرآن کريم در راستاي دانش اندوزي و احترام به علما و خردمندان دارد، تا اواسط نيمه نخست قرن دوم که مصادف با سال هاي پاياني حکومت اموي در شام است ، اعراب مسلمان از يک سو به دليل اشتغال به فتوحات و کشورگشاييها که از عصر خلفاء پيشين شروع شده بود و از سوي ديگر، با شرايط جامعه آن روز که هنوز دامن گير درگيريها و نزاع هاي قبيله اي بود، به تدوين و آموزش علوم طبيعي يا به عبارتي ديگر علوم غير اسلامي که مقتبس از تمدن هاي مفتوحه و ملل قديم شرق و غرب بود (شامل رياضي، پزشکي، نجوم و ساير علوم طبيعي)، توجه چنداني مبذول نداشتند و جز در مواردي اندک و دوره اي کوتاه ، تلاش قابل توجهي در تکوين و آموزش اين دسته از علوم صورت نگرفت .
حضرت علي(ع ) نيز به جهت درگيري جنگ هاي داخلي که از آغاز خلافت ايشان تا پايان آن ادامه داشت ، تنها فرصت آموزش و تدوين معارف اسلامي چون تفسير، حديث و صرف و نحو را يافت .
(
, 
, 
)
