Abstract:
نغمه ثمینی یکی از پژوهشگران هزارویک شب در کنار حسن فتحی تالیف فیلمنامه مجموعهنمایش خانگی مخاطبپسند «شهرزاد» را بر عهده داشتهاست. این سریال مدعی هیچ گونه اقتباسی از هزارویک شب نبوده، اما با مشاهده سریال، بارقههای تاثیرپذیری و الهام از هزارویک شب در سریال ملاحظه میشود. بیتردید همزیستی خانم ثمینی با هزارویک شب، یکی از دلایل رسوخ پنهانی کتاب شهرزاد در سریال شهرزاد است. پژوهش پیش رو، این دو اثر را روبهروی هم نشانده تا بارقههای تاثیر هزارویک شب را در این سریال، بهویژه در شخصیت شهرزاد کشف و بررسی کند. تاثیرپذیری و اقتباس سریال از مجموعهداستان به دو صورت آشکار و پنهان بودهاست و بیش از همه در خود شخصیت اصلی فیلم، شهرزاد نمود یافتهاست. صورت آشکار آن در نامگذاری «شهرزاد» و در ایفای نقش اصلی و محوری که در سریال به مثابه داستان به شهرزاد واگذار شدهاست و نیز در قصهگویی شخصیت اصلی زن مشاهده میگردد. شکل پنهان آن نیز در کارکردها، شخصیتپردازی و معانی ضمنی و آشکار اثر مشاهده میشود. شهرزاد در سریال، نمایانگر شهرزاد داستانی در گفتمان و قالبی جدید است. او به مثابه نظیر افسانهای خود، خویشتن را فدای مصلحت کرده، نقش اسطوره رهاییبخشی را برای خانواده خویش ایفا میکند و کارکردهای شهرزاد داستانی را به دوش میکشد. دیگر شخصیتهای سریال نیز از قبیل «بزرگآقا»، «قباد»، «شیرین»، «خواهران شهرزاد»، «پدر شهرزاد» نظایری در مجموعه داستانی دارند و فیلمساز از شیوه اسطورهای و افسانهای پردازنده هزارویک شب در چیدمان و تنظیم شخصیتها، مضامین و دلالتها الهام پذیرفتهاست.
Naghma Samini, one of the researchers in thousand and One Nights, along with Hassan Fathi has written Shahrzad’s screenplay. The series does not claim any adaptation of the thousand and One Nights, but by watching the series, the effects and inspirational sparkles of thousand and One Nights are seen in the series. Undoubtedly, Ms. Thamini's symbiosis with thousand and One Nights is one of the reasons for Shahrzad's secret intrusion is in the Shahrzad series. This research puts two works against each other to discover the effects of a thousand and one nights in this series, especially in the character of Shahrzad. Effectiveness and adaptation of the series from the collection of the story were in both obvious and hidden forms and it has been found most of all in the main character of the film, Shahrzad. The obvious form of it is in the naming of "Shahrzad" and in the main role played by Shahrzad in the series as a story and it is also seen in the storytelling of the main character of the woman. Its hidden form is also seen in functions, personality and implicit and obvious meanings of the work. Shahrzad in the series represents Shahrzad in a story with a new discourse and style. She has sacrificed for her expediency, like her legendary example, plays the role of a liberating myth for her family and she takes Shahrzad's functions in the story. Other serial characters such as "Aqha Bozorg", "Ghobad", "Shirin", "Shahrzad's sisters", "Shahrzad's father" have a similarity in the story And the filmmaker has been inspired by a mythical and legendary method of Thousand and One Night’s Writer in the arrangement and setting up characters, themes, and implications.
Machine summary:
ديگر شخصيت هاي سريال نيز از قبيل «بزرگ آقا»، «قبـاد»، «شـيرين »، «خواهران شهرزاد»، «پدر شهرزاد» نظايري در مجموعۀ داستاني دارند و فيلم ساز از شيؤە اسطوره اي و افسانه اي پردازندٔە هزارويک شب در چيدمان و تنظـيم شخصـيت هـا، مضـامين و دلالـت هـا الهـام پذيرفته است .
امـروزه از داسـتان هـا، چکامـه هـا و نمايشنامه ها گرفته تا فيلم ها، سريال ها، کارتون ها، انيمشين ها و مجموعه هاي تلوزيوني تا کافه ها و نقال خانه ، و يا حتي پدران در نامگذاري دختران خـويش ، هـر يـک بـه طريـق خاصي از اين اثر تأثير ميپذيرند و کمتر کسي در جهان است کـه حتـي اسـمي از ايـن کتاب نشنيده باشد.
فيلم سـاز بـه مانند پردازنـدٔە هزارويـک شـب ، شـهرزاد را شخصـيت اصـلي قصـه قـرار داده اسـت و نقش آفريني اصلي در فيلم و داستان از آن اين شخصيت است .
قصه گويي شهرزاد يکي از نشانه هاي آشکار و واضح تأثيرپذيري نغمه ثميني و حسن فتحـي در تـأليف فيلمنامه و تدوين سريال ، موضوع قصه گويي شهرزاد براي قباد اسـت کـه از قصـه هـاي هزارويک شب تأثير پذيرفته اند.
فيلم ساز بـه صـراحت از ايـن چـارچوب افسـانه اي عاريت گرفته از هزارويک شب بهره گرفته است تا نشان دهد شيرين که نقـش منفـي در قصه دارد، نازاست و دوست دارد از شهرزاد نيز بچه اي زاده نشود، اما چنين نمـيشـود و شهرزاد بسيار زود بچه دار ميشود و مانند ساختار افسانه اي نيروي خبيث در هـدف خـود ناکام ميماند.
سرانجام ، شهرزاد سريال فرزند پسري به دنيا ميآورد، همان گونه که شهرزاد داستاني نيز سه فرزنـد پسـر داشت و اين موضوع در قصه هاي افسانه اي و هزارويک شب نقش محوري دارد.