Abstract:
با توجه به نقش در حال گسترش اینترنت در فضای رسانهای مقالة حاضر به واکاوی وضعیت صنعت روزنامه در ایران و جهان و تحولات آن پرداخته است. مبنای مطالعه واکاوی آن جنبههایی از صنعت روزنامه است که با تغییر فضای رسانهای از چاپی به مجازی دستخوش تحول شده است؛ از جمله «تغییر رابطة یک طرفة بین سه عامل تولید، مصرف و تبلیغات»، «بازشدن بستة محتوا»، «تغییرات مربوط به دورهایبودن انتشار»، «استانداردبودن محتوای خبری» و «مرجعیت رسانة چاپی». مقاله ضمن اشاره به مشکلات ساختاری صنعت روزنامه در ایران و نیز گسترش نفوذ اینترنت در حوزۀ رسانههای خبری نشان میدهد که هنوز روزنامۀ چاپی مرجعیت خود را حفظ کرده است. علیرغم آن اینترنتیشدن فضای خبری در ایران به واسطة «بازکردن بستة محتوای روزنامه بخشی از بازار روزنامه را از آن منتزع ساخته و درآمدهای انحصاری روزنامهها را در آن حوزهها به سوی رسانههای جدید سوق داده است. هر چند روزنامهها با اقداماتی از جمله برخطشدن و چندرسانهایشدن در پی رفع مشکلات ناشی از این تغییرات برآمدهاند اما موفقیتها محدود بوده است. گرههای ساختاری و خلاءهای قانونی موجود به همراه دولتیبودن یا وابستگی بسیاری از روزنامهها به بخش دولتی و نیز سیاستزدگیِ صنعتِ روزنامه اثر این مشکلات را مضاعف ساخته است. حاصل باعث تضعیف روزنامهنگاری رسمی و کاهش نفوذ آن شده است. محتمل است محدود شدن نفوذ روزنامهها، فضای کنش سیاسی را از اشکال رسمی و استاندارد به حوزههای غیراستاندارد و غیررسمی براند.
This article, first reviews the changes occurred and are occurring as the result of the introduction and extension of the internet into the new written media worldwide and also in Iran. After that we concentrate on the effects of this process on newspaper industry in Iran, in particular. Then we look into the new circumstances which newspapers encountered with, and that how newspapers managed the situation. The study consists of investigation on 1)the changing relation between news production, news consumption and advertisement; 2)opening up the newspapers content packages;3)changes regarding the periodically managed newspapers and the question of standardized newspaper contents; and 4) the continuation of the authority of the printed media as the reference in the newspaper industry. The article shows that despite the structural problems which newspapers face, and the quick internet penetration into the newspaper industry, the printed newspaper has been able to keep its authority in the new news industry. The study, based on user traffic and newspaper circulation statistics, shows that the online news industry with opening up the newspaper content packages absorbed newspapers advertisement revenues and forced them to enter a new era of tough circumstances. Structural problems and lack of legal transparency for using new media technologies along with their dependence on government subsidies and the excessive politicization doubled the difficulties. This situation undermined independent journalism and its influence on social life. This may push the political actions to more informal and even underground sphere.
Machine summary:
مقاله ضمن اشاره به مشکلات ساختاري صنعت روزنامه در ايران و نيز گسترش نفوذ اينترنت در حوزة رسانه هاي خبري نشان ميدهد که هنوز روزنامۀ چاپي مرجعيت خود را حفظ کرده است .
وضعيت فوق ، باعث شده مؤسسات روزنامه اي در آمريکا کاهش قابل ملاحظه اي يافته (٢٠١٢ ,Newspaper Association of America) و به تبع آن تعداد شاغلان بخش توليد روزنامه نيز طي سال هاي ٢٠٠٠ تا ٢٠١٧ از ٥٥ هزار نفر به ٣٩ هزار نفر برسد ( Pew Research .
هر چند سياست هاي کاهش هزينه ها و هماهنگ شدن با بازار، باعث حفظ روزنامه هاي بزرگ در شرايط بازار پرتنش صنعت روزنامه نگاري شده ، اما شکاف بين درآمد حاصل از تبليغات روزنامه ها با افزايش درآمد تبليغات اينترنتي به شکل عميقي همچنان پابرجا مانده است ؛ در اين مورد، طي سال هاي ٢٠٠٣ تا ٢٠١٣ روزنامه هاي آمريکايي در ازاي از دست دادن ٤٠ ميليارد دلار درآمد تبليغاتي، تنها ١,٥ ميليارد دلار درآمد تبليغات اينترنتي به دست آورده اند (٢٠١٤ ,Chittum).
با ملاحظۀ شرايط متني فوق ، ميتوان تغييرات حاصل از نفوذ اينترنت در صنعت روزنامه را در چارچوب آنچه در چارچوب تحليلي مطرح شد ذيل مواردي که در پي ميآيد مطرح کرد: پايان رابطۀ واسطه اي روزنامه در ايران نقش واسطه اي صنعت روزنامه در معرض فروپاشي است ؛ زيرا به واسطۀ توسعه و پديد آمدن اشکال جديد روزنامه نگاري (چون پايگاه هاي خبري آنلاين و نيز توسعه و تسلط شبکه هاي اجتماعي مجازي ديگر) رابطۀ معمول توليدکننده و مصرف کنندة روزنامه دچار فروپاشي شده است .