Abstract:
هدف: این پژوهش با هدف تدوین و اعتباریابی الگوی رضایت زناشویی در پاندمیها و بررسی اثربخشی آن بر بهزیستی روانشناختی در دوره کرونا اجرا شد. روش: در این پژوهش از روش تحقیق آمیخته (در بخش کیفی، از روش نظاممند نظریه دادهبنیاد و در بخش کمّی، از روش نیمهآزمایشی و طرح تکآزمودنی از نوع AB) استفاده شد. مشارکتکنندگان پژوهش در بخش کیفی، 24 نفر از زنان متاهل25- 55 سال (12 نفر دارای رضایت زناشویی و 12 نفر فاقد رضایت زناشویی) بودند که با رعایت معیارهای لازم و روش نمونهگیری هدفمند تا مرز اشباع دادهها، انتخاب شدند. جامعه هدف در بخش کمّی، زنان متاهل 25 تا 55 ساله دارای فرزند 6 تا 13 ساله شهر تهران بودند که تعداد 3 نفر از آنان با روش نمونهگیری هدفمند انتخاب شدند و در مداخله شرکت کردند. ابزار گردآوری دادهها در بخش کیفی، مصاحبه نیمهساختاریافته و در بخش کمّی، مقیاس رضایت زناشویی اینریچ (1993) و مقیاس بهزیستی روانشناختی ریف (1988) بود. دادهها در بخش کیفی، با استفاده از روش تحلیل مقایسه مداوم استراوس و کُربین (در سه مرحله کدگذاری باز، محوری و انتخابی) و در بخش کمّی، بر اساس شاخصهای تحلیل دیداری مورد تجزیهوتحلیل قرار گرفتند. یافتهها: تحلیل دادهها در بخش کیفی منجر به شناسایی 79 کد باز و 26 کد محوری و 4 کد انتخابی شامل «نیازهای ارتباطی؛ ویژگیهای شخصیتی؛ عوامل اجتماعی و راهبردهای رفتاری» شد. پس از تلفیق مقولهها، الگوی رضایت زناشویی در ایام کرونا، تدوین و روایی محتوای آن تائید شد. نتایج تحقیق در بخش کمّی، اثربخشی مداخله مبتنی بر الگو بر بهزیستی روانشناختی را نشان داد. نتیجهگیری: بر اساس نتیجه پژوهش حاضر میتوان از الگوی استخراجشده، جهت انجام مداخلات مشاورهای در حوزههای زوج و خانواده برای تسهیل انطباقپذیری با بحرانهای مشابه استفاده کرد.
Aim: This research was conducted with the aim of developing and validating the model of marital satisfaction in pandemics and investigating its effectiveness on psychological well-being being during the coronavirus pandemic. Methods: In this research, a mixed research method was used (in the qualitative part, the systematic method of grounded theory and in the quantitative part, the semi-experimental method and single-subject method with AB design). The research participants in the qualitative part were 24 married women (12 with marital satisfaction and 12 without marital satisfaction) who were selected by following the necessary criteria and the purposive sampling method until data saturation was reached. The target population in the quantitative section was married women aged 25 to 55 with children aged 6 to 13 in Tehran, 3 of whom were selected by purposive sampling and participated in the intervention. The data collection tool in the qualitative part was a semi-structured interview, and in the quantitative part, The ENRICH Marital Satisfaction (EMS) Scale (1993) and Ryff Psychological Well-being (PWB) Questionnaire (1988). The data were analyzed in the qualitative part, using the Strauss and Corbin constant comparison analysis method (in three stages of open, axial and selective coding and in the quantitative part, based on visual analysis indicators. Findings: Data analysis in the qualitative section led to the identification of 79 open codes and 26 axial codes and 4 selective codes including: “communication needs; Personality characteristics; social factors and behavioral strategies". After integrating the categories, the model of marital satisfaction during the coronavirus pandemic was developed and its content validity was confirmed. The results of the research in the quantitative part showed the effectiveness of the model-based intervention on psychological well-being. Conclusion: Based on the results of the present research, the extracted model can be used to conduct counseling interventions in the fields of couple and family to facilitate adaptation to similar crises.
Machine summary:
باقری و فتحی آشتیانی (1400) پژوهش مروری با هدف بررسی نقش رضایت زناشویی و رضایت جنسی طی همهگیری کروناویروس بر سلامت روانی خانوادهها انجام دادند؛ یافتههای بهدستآمده نشان داد که در مقایسه با قبل از شیوع این همهگیری خشونت کلامی، جسمانی، روانی و تعارضات زناشویی زوجین به میزان قابلتوجهی افزایش یافته است.
ازاینرو پژوهش حاضر با هدف طراحی و اعتباریابی الگوی رضایت زناشویی بر اساس تجربه زیسته زنان در ایام شیوع کروناویروس و بررسی اثربخشی این الگو بر ارتقاء بهزیستی روانشناختی آنان انجام شده است.
برخی از معیارهای ورود نمونهها به پژوهش عبارت بود از: کسب نمره بالا (بالاتر از 33) یا پایین (بین 16-10)، بهعنوان کمینه بالا و پایین در مقیاس رضایت زناشویی اینریچ (1993) که فرم کوتاه آن توسط عربعلیدوستی، نخعی و خانجانی (1394) اعتباریابی شده است؛ جهت تقسیمبندی مصاحبهشوندگان در دو گروه دارای رضایت زناشویی و فاقد رضایت زناشویی؛ سیالی روانی – کلامی، سواد روانشناختی برای بیان تجارب، تمایل و رضایت آگاهانه جهت شرکت در پژوهش، جهت جمع آوردی دادهها و درک عمیق تجارب و دیدگاههای مشارکتکنندگان مصاحبه نیمهساخت 2 w"/>w"/> استفاده شد.
احساس رعایت انصاف در افزایش رضایت زناشویی افراد مؤثر است و نتایج این پژوهش با تحقیق مرتضایی و رضازاده (1399) همسو بوده > عوامل مداخلهگر الگو دربرگیرنده کد انتخابی «عوامل اجتماعی» بود.
در ایام کرونا به دلیل حضور بیشتر در خانه و فراغت بیشتر نیاز به برنامهریزی در این مورد در مصاحبهها مشاهده > نتایج پژوهش در بخش کمّی نشان داد که الگوی رضایت زناشویی در ایام کرونا بر بهزیستی روانشناختی زنان مؤثر بوده است.