تبیین مصادیق قرآنی دعای ندبه از دیدگاه مفسران معاصر Journal Article

دعای ندبه از دعاهای مشهور با موضوع استغاثه از آخرین منجی عالم بشریت است که در این دعا مباحثی دیگر مانند «حمد و صلوات»، «ثنای برقضاء»، «تاریخ از آغاز تا تکامل» نیز بیان شده است. مساله مهدویت از مسلّمات اعتقادی‌ شیعیان است، ادله‌ای را که بر اثبات نقش انسان‌ها در فرهنگ مهدوی اقامه شده در آیاتی از قرآن و ادعیه آمده است. ندبه و استغاثه از امام عصر (عج) در این دعا به جملات و کلماتی از قرآن اشاره شده است. پژوهش حاضر با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه‌ای بر مبنای آموزه‌های قرآنی در دعای ندبه، بر آن است که مصادیق قرآنی را در فرازهایی از دعای ندبه مورد بررسی قرار دهد. نتایج به دست آمده از پژوهش بدین قرار است: از جمله فرازهایی با مصادیق خداوند عبارتند از: عزت و حکمت، رفع کننده ناگواری‌ها، نیرومندی، تسلط بر هستی، غایت هر چیزی، خالق پیشوایانی برای هدایت بشر؛ مصادیق ائمه (ع) در دعا می‌توان به وارثان زمین، صالحین، صادقین، راهنمایان بشر، بهترین برگزیدگان، خورشید و ماه و ستارگان عالم، نیکان عالم، وجه الله اشاره کرد؛ برخی از مصادیق امام عصر (عج) نیز منتظر، بازگرداننده دین، نابودکننده فسق و عصیان، خون خواه پیامبران و امامان پیشین، فرزند ستارگان درخشان، فرزند دانش‌های کامل، فرزند صراط مستقیم می‌باشد.

نتايج به دست آمده از پژوهش بدين قرار است : از جمله فرازهايي با مصـاديق خداونـد عبارتنـد از: عزت و حکمت ، رفع کننده ناگواريهـا، نيرومنـدي، تسـلط بـر هسـتي، غايـت هـر چيـزي، خـالق پيشواياني براي هدايت بشر؛ مصاديق ائمه (ع ) در دعا ميتوان به وارثان زمـين ، صـالحين ، صـادقين ، راهنمايان بشر، بهترين برگزيدگان ، خورشيد و ماه و ستارگان عـالم ، نيکـان عـالم ، وجـه الله اشـاره کرد؛ برخي از مصاديق امام عصر(عج ) نيز منتظـر، بازگرداننـده ديـن ، نابودکننـده فسـق و عصـيان ، خون خواه پيامبران و امامان پيشين ، فرزند ستارگان درخشان ، فرزند دانش هاي کامل ، فرزند صراط مستقيم ميباشد. com تاريخ دريافت : ١٤٠٠/٨/١٩ پذيرش نهايي: ١٤٠٠/١١/٩ طرح مسأله دعاي ندبه همانند ديگر دعاها، انسان را متوجه نعمت هاي بـيانتهـاي پروردگـار مـي- کند، خداوند پيامبران و امامان را فرستاد تا انسان را به سوي رستگاري و سـعادت راهنمـايي کنند، اما جاهلان به آنان چه ظلم ها کرده اند، تا حدي که آخرين حجت خداونـد از نظرهـا پنهان گشته ، فرازهاي اين دعا بيانگر ناسپاسي انسان ها در برابر آفريدگار اسـت ، ايـن فرازهـا برگرفته از آيات قرآن است ، امام صادق (ع ) از رسول (ص ) نقل کرده کـه فرمـود: «ان علـي کل حق حقيقه وعلي کل صواب نورا، فمـا وافـق کتـاب الله فخـذوه ومـا خـالف کتـاب الله فدعوه » (کليني، ١٤٠٤: ج ١، ص ٦٩) همانا بر هر حقي حقيقتي و بر هر صوابي نـوري اسـت ، پس آنچه موافق کتاب خداست اخذ کرده و آنچه مخالف کتاب خداست رها کنيد.