Abstract:
یکی از ارکان علم کلام تولّ ی وتب ّری است واهمیت این دو درآیات وروایات واضح است. برای حیات در جامعه اسلامی که اهل تشیع واهل تسنن درکنار هم زندگی میکنند باید شناخت درستی از تولی وتبری داشته باشند تا دشمنان نتوانند بین آنها تفرقه بیاندازند. این مقاله با هدف شناخت این دو مفهوم در کلام و نگاه تفسیری ولی امر مسلمین حضرت آیت الله خامنه ای مدظله العالی انجام شده است. مقام معظم رهبری معتقدند که توّلی عام تر از محبت نسبت به اهل بیت است؛ بلکه به معنای به هم پیوستگی و اتصال شدید یک عده انسانی است که دارای یک فکر واحد هستند و برای یک هدف تلاش و حرکت میکنند. برای رسیدن به آن ولایتی که در قرآن مطرح هست امت اسلام باید دو جهت ارتباط داخل جامعه اسلامی و ارتباط خارجی را مراعات کند و معتقد هستند که ولایتی که مذهب تشیع بیان می کند، همان ولایتی است که قران بیان می کند. همچنین اعتقاد ایشان در رابطه با تب ّری این است کهوقتی انسان به یک مکتب علاقهمند ومعتقد است، اما بادشمنان آن مکتب دوست است واز مکتب خود دفاع جدی نمی کند، تبرّی ندارد. ایشان همچنین اعتقاد دارند که برائت یک امر قلبی است به این معنا که حتی اندکی از محبت دشمنان در دل شخص مسلمان وجود ندارد. مسلمانان نسبت به دشمنانی برائت داشته باشند که با آنان در جنگ بر سر دین و اعتقادات هستند و حتی نسبت به کسانی که با آنان در جنگ نیستند وظیفه دارند با ملاطفت رفتار کنند.
Machine summary:
همانطور که درکتب لغت مشاهده می شود، معنای اصلی تولّی ولی گرفتن و به کار کسی پرداختن و کاری را عهده دار شدن و قبول ولایت است و معنای اصلی تبرّی دوری جستن از چیزی است و همین معانی تولّی و تبرّی مورد نظر ما در آیات و روایات است .
در تعریف لغوی معنای ولایت اینگونه معنا میکنند که: ارتباط و اتصال بسیار محکم دو چیز با یکدیگر به طوری که به آسانی از هم جدا نشوند (خامنه ای، تفسیر سوره برائت).
معنای ولایت علی ابن ابی طالب(ع) همانطور که بیان شد ولایت قرآنی وجود امام را ایجاب کرد و امت اسلامی اگر بخواهد زنده و موفق باشد باید ارتباط خودش را امام که قلب متحرک این جامعه و امت اسلامی است را حفظ کند.
مقام معظم رهبری تولّی را ارتباط و اتصال بسیار محکم دو چیز با یکدیگر به طوری که به آسانی از هم جدا نشوند و تبرّی هم به معنای برائت جستن و دوری از کفار و مشرکین معنا می کنند و در اصطلاح قرآنی تولّی را اتصال شدید و بهم پیوستگی یک عده انسان که دارای یک فکر و عقیده باشند و تبرّی هم در آیه اول سوره ممتحنه اینگونه تفسیر می کنند که خداوند متعال دوستی با دشمنان خود و اهل بیت را نهی می کند و معتقد هستند که ولایتی که در مذهب تشیع مطرح می شود دقیقا همان ولایت قرآنی است .