Abstract:
در این سلسله مقالات ، کتاب « علم و دین » نوشته آقای ایان باربو ، استاد چینی الاصل امریکایی ، ترجمه آقای بهاء الدین خرمشاهی مورد نقد و بررسی قرار می گیرد . در شماره گذشته ، موضوعات : عقل ، شناخت و ماهیت علم از دیدگاه باربو نقد و بررسی شد و مقوله های زیر مجموعه های این موضوعات مانند : نگاه نادرست به ماهیت عقل ، تخطئه منطق ارسطوئی ، پلورالیسم معرفتی ، نحوه برخورد با علم و توجه به آفات شناخت نقد شد .
Machine summary:
"2. از منظر عقل و ادیان به ویژه شرع مقدس اسلام بعد اجتماعی دین برجستگی و اهمیت دارد و توضیحات نویسنده در این مورد قابل قبول است لیکن توجه داریم که کثرت گرایی دینی در پوشش طرح این موضوع و مسائلی از این قبیل، از هدف با ارزش جمع گرایی و همگرایی و شعار سازنده وحدت ادیان، که قرآن مجید نیز آن را مطرح فرموده منتها محور را توحید الهی قرار داده است(4)، بسیار دور شده و در عوض واگرایی و تفرقه را دامن زده است زیرا پلورالیسم دینی صفوف دینداران را از هم جدا کرده به پیرو هر دینی اجازه میدهد که خود را مالک بخشی از حقیقت دانسته بدان قناعت و جمود ورزد.
زیرا چنان که شرحش خواهد آمد تجربه دینی حتی به اذعان باربور قابل آزمون بین الاذهانی نیست(1) و کاملا فردی و درونی است پس چگونه میتوان آن را مبنای دین جمعی قرار داد؟ اگر تجربه دینی مبنا باشد حتی دو نفر مسیحی نیز در مورد آن به توافق و تفاهم نمیرسند چه رسد به تمام مسیحیان و چه رسد به پیروان همه ادیان!
7. پلورالیسم دینی علاوه بر اینکه قابل دفاع عقلانی نیست و البته بطلانش دلایل درون دینی قرآنی نیز دارد که پرداختن به آنها از حوصله و هدف این نوشتار خارج است به لحاظ عملی قابل قبول نیست زیرا این امر تا به حال بیشتر توجیهی برای مسئولیت گریزی و حق کشی بوده است."