Abstract:
سید عبد الله شبر از دانشمندان شیعهء نجف و صاحب تألیفات و آثار گرانبهایی بالغ بر 74 عنوان در بیش از یکصد مجلد است.تفسیر مفصل و مختصر او بر قرآن کریم و دو شرح وی بر نهج البلاغه مشهور است.از آثار چاپ نشدهء مرحوم شبر،فرهنگ واژگانی قرآن و حدیث با عنوان«ضیاء الثقلین و مطلع النیرین»است که براساس آخرین حرف اصلی کلمه،تنظیم و الفبایی شده است.در این مقاله،ویژگیهای این کتاب به‌ویژه در مقایسه با کتاب مجمع البحرین طریحی،بررسی شده است.
Machine summary:
"ضیاء الثقلین و مطلع النیرین:فرهنگ واژگان قرآن و حدیث باقر قربانی زرین* چکیده: سید عبد الله شبر از دانشمندان شیعهء نجف و صاحب تألیفات و آثار گرانبهایی بالغ بر 47 عنوان در بیش از یکصد مجلد است.
مرحوم طریحی حروف معانی را به تفصیل،موردبحث قرار داده و مباحث نحوی مربوط به آنها را با استشهاد به آیات،روایات،امثال و اشعار عربی مطرح کرده است؛از جمله حرف«ب»(8:ج 1،ص 24-34)؛حرف«و»و معانی گوناگون آن (همان:ج 1،ص 724-824)؛یا مباحث دیگر حروف مانند حرف«س»در سر مضارع برای معنی توسع(همان:ج 1،ص 112)که این مطالب در کتاب مرحوم شبر نیامده است.
برخی اضافات نیز در کتاب ضیاء الثقلین و مطلع النیرین شبر آمده است که در مجمع البحرین طریحی نیست؛از جمله: الف)در صفحهء نخست نسخه،در ذیل مادهء«أبا»حدیث نبوی«أنا و أنت یا علی أبوا هذه الأمة»بر مطالب مرحوم طریحی افزوده شده است.
مباحثی که در بالا بدانها اشارت رفت،برخی از وجوه اختلاف میان دو اثر بود که به اختصار و به‌عنوان نمونه،گفته آمد؛بدان امید که در معرفی کتاب ضیاء الثقلین و مطلع النیرین مرحوم سید عبد الله شبر سودمند افتد."
(
, 
, 
)
