باستانگرایی در ادبیات (پروین اعتصامی) Journal Article

"و خدامی‌داند که در این داستان آنها که در راه مبارزه با تهمتن دیکتاتور جان باختندکدام طرفی هستند و چه نقشی به عهده دارند؟ با ابیاتی دیگر در ستایش«ناجی میهن!»از عطا هم درمی‌گذریم: {Sز مهد جامعه مردی بزرگ پیدا شد#چو شیر شرزه که ناگه برون جهد ز کنام#به پای تا سر این مملکت تکانی داد#که سرکشان را افتاد لرزه بر اندام#ز هر گسسته زما می‌برید بند امید#به دست پهلوی افتاد ناگهان چو زمام#بسی نرفت که ایرانیان بدو دادند#به پادشاهی از هرطرف درود و سلام#دوباره نو شد آن یادگارهای کهن#دگر خجسته شد احوال و تازه شد ایام#دوباره جمع شدند اهل فضل از هرسوی#که روزگار به فرجام گشت و کار به کام#فرامش ار شد گفتار خسروان قدیم#تو گوش بگشا تا بشنوی درین هنگامS}(به تصویر صفحه مراجعه شود) (به تصویر صفحه مراجعه شود)دریغ است اگر از بیتی که خواهد آمد،بگذریم؛ادیب السلطنه سمیعی در وصفدوران گذشته و تعریف از شاهان قدیم این چنین می‌سراید: {Sبه گوش مردم گفتار پادشاهان داشت#همان نفوذ که در وحی بود یا الهامS} یضائی میرزا علی محمد بیضائی به سال 1299 هجری قمری در آران از توابع کاشان چشمبه جهان گشود. در اشعار او نیز نمونه‌های باستان‌ستایانه را به‌طور خلاصه می‌آوریم: {Sآوخ که عیش خانه سیروس#امروز غیر بیت حزن نیست#در گلستان کشور دارا#جز بانگ شوم زاغ و زغن نیست#در باغ داریوش همیدون#جز شوک سوک و خارشجن نیستS}و ابیاتی دیگر: {Sپیش اگر بود پهنۀ ایران#جای گردان بیشۀ شیران#مسقط الرأس انبیا و رجال#مولد کیقباد و رستم و زال#میزد از خاک بانگ بر گردون#عدل نوشیروان و افریدونS}بیضائی در انتقادی از همشهریان خود تفاخری هم به سوابق تاریخی کاشانمی‌کند: {Sیک شهر سرفراز به تاریخ را چرا#اینان به منجلاب مذلت فروکنندS} (به تصویر صفحه مراجعه شود) بد العظیم قریب میرزا عبد العظیم خان قریب در سال 1296 هجری قمری در گرگان متولد شد."