Abstract:
از دانشگاه لندن و اظهارنظر مایکل راجع به عقاید بروک در راستای ارتباط کتابهای درسی و تاریخ علم،متنی خواندنی و پرشور را برای علاقهمندان پدید آورده است. نوشتهء حاضر گزارشی است درباره مجمع مسئولانی که دغدغهء تهیه و تدوین کتاب درسی را داشتهاند.متن از سه عنوان ترکیب یافته است که شامل متن اصلی،جواب آن و سپس پاسخ به نقد مطرح شده است.سخنرانی ایان مایکل در تاریخ 10 ژانویهء 1998 در دانشگاه لیدز قسمت اصلی متن حاضر را تشکیل میدهد.وی با طرح سؤالی کلیدی اهمیت موضوع برجسته و مهمی را به چالش میکشاند.پرسش وی این است که چرا علاقهای تااین حد اندک به کتابهای درسی معاصر داشتهایم؟آیا اکنون عدم تعادلی را تشخیص میدهیم که باید درصدد رفع آن برآییم؟وی در آن سخنرانی اعتقاد داشت که اهمیت تاریخی مباحث از اصول مسلم کتابهای درسی است.نکتهء قابل تأمل دربارهء متن حاضر،اختلاف نسبی سخنران اصلی در باب کتاب درسی با یکی دیگر از استادان همتراز خود(بروک)درهمان جلسه بود که میتوان گفت تاحدی به جلسهء مناظرهء میان دو نویسنده جهت تدوین کتاب درسی بدل شده بود.افتراق و اشتراک آرای ایشان در دو واژهء«تاریخ»و«علم»خلاصه میشد.اصرار مایکل براصالت و اهمیت تاریخی کتابهای درسی بود،درحالیکه بروک با تأکید بر نقلقولی اعتقاد داشت که کتابهای درسی،علم را تاحد داستانهای قهرمانان و تبهکاران تنزل دادهاند.واکنش فعال جان هدلی بروک از دانشگاه لنکاستر به عقاید مایکل
Machine summary:
"جلسهء مشترک میان مجمع مسئولان کتاب درسی و انجمن بریتانیایی تاریخ علم 01 ژانویهء 8991 دانشگاه لیدز1 درپاسخ به مقالهء تحقیقی ایان مایکل2،مایلم آنچه را که شاید مورخ علم بخواهد دربارهء بررسی کتابهای درسی علمی بگوید مدنظر قرار دهم.
پرسش کاملا متفاوت دیگر ممکن است این باشد:از کتابهای درسی علمی گذشته چگونه میتوانیم برای بازسازی موقعیت نظریهء علمی دورهء معاصر استفاده کنیم؟در نظر کون،کتابهای درسی از آنرو ارزشی مسلم دارند که دریچهای بر روی«علم متعارف»6هر دوران میگشایند.
دلیل دیگر نفرت این است که شخص به دشواری میتواند از بحثهای فرساینده دربارهء اینکه چهچیزی را میتوان کتاب درسی علمی بهشمار آورد خودداری کند.
مثلا،آیا کتابهایی را که در آنها مطالب علمی بهصورت ساده و عامهفهم درآمدهاند باید در مقولهء کتاب درسی گنجانید؟آیا متنهای نظامیافته و روشمندی را که عقاید خاص نویسندهای را مطرح میکنند باید در زمرهء کتاب درسی جای داد؟ این واقعیت که رابطهء میان مقاصد نویسنده و مخاطب کتاب ممکن است فوق العاده پیچیده باشد زیربنای اصلی مسئلهء تعریف را تشکیل میدهد.
آیا رشتههایی که براساس استنباط مرسوم و متعارف با یکدیگر متفاوتاند،مانند هنرها و علوم،ممکن نیست مستلزم سبکهای مشابه تفکر و بیان- متکی به فرایندهای منطقی یا همپیوند مشابه-و بنابراین نیازمند کتابهایی درسی با ساختاری مشابه باشند؟ کتابهای درسی به منزلهء تاریخ:کار مجمع مسئولان ایان مایکل (مؤسسهء آموزش و پرورش،دانشگاه لندن) از من خواسته شده است که کار مجمع مسئولان را به کسانی از شما معرفی کنم که برای تشکیل این جلسه به ما پیوستهاند و امیدهای کسانی را که با فعالیتهای ما آشنایی دارند تر و تازه سازم."