Abstract:
مطالعه،با آسیبهای اجتماعی همبستگی دارد.از آن جا که به خطر افتادن سلامت خانواده سلامت جامعه را مورد تهدید قرار میدهد،راهکارهایی پیشنهاد شده است که ضرورت دارد دولت،خانواده،مدرسه،نهادهای مذهبی و خود نوجوانان با به کارگیری آنها،برای زدودن هر چه بیشتر این آسیبهای اجتماعی اقدام نمایند.مقالهء حاضر برگرفته از پژوهشی جامعهشناختی پیرامون آسیبهای اجتماعی نوجوانان در خانوادههای تک والدینی است.نمونهء مورد مطالعه شامل 200 دختر و 200 پسر نوجوان از خانوادههایی است که در آنها پدر فوت کرده و مادر به تنهایی سرپرستی فرزندان را بر عهده دارد.این مطالعه در سطح شهر تهران و در مناطق هفدهگانهء آن به انجام رسیده است.هدف پژوهش،شناخت میزان آسیبهای اجتماعی نوجوانان در این خانوادهها و میزان تأثیرگذاری فقدان پدر بر آنان است.روش مطالعه اسنادی و پیمایشی،و ابزار جمعآوری دادهها پرسشنامه است. در این پژوهش،احتمال وجود رابطهء معنیدار میان فقدان پدر و سرقت،خرید و فروش مواد مخدر،خودکشی،ترک خانه،ارتباط جنسی زودرس با جنس مخالف صفر است و سایر متغیرها با فقدان پدر همبستگی دارند.بالاترین میزان مربوط به تصمیم به خودکشی و پایینترین میزان به سرقت اختصاص دارد.مهمترین متغیر تأثیرگذار-که خود متأثر از فقدان پدر است-میزان تأمین نیازهای نوجوانان است.میزان کنترل مادر نیز از جمله متغیرهای مهمی است که در این
Machine summary:
"این مطالعات حاکی از آنند که: الف-خانواده به عنوان عاملی مؤثر بر میزان جرم و جنایت فرزندان و ابتلای آنان به آسیبهای اجتماعی ایفای نقش مینماید؛ ب-در مطالعات داخلی،جامعه آماری مورد مطالعه محققان،در اکثر موارد کودکان و نوجوانان بزهکار کانونهای اصلاح و تربیت هستند؛ پ-نکتهای که در هر گروه مطالعات-هم داخلی و هم خارجی-به چشم میخورد مطالعهء اندک روی خانوادههایی است که در اثر فوت پدر ساختار آنها دگرگون شده است؛ ت-این تحقیقات به نقش عاطفی مادر و نقش حفاظتی-حمایتی پدر اشاره کردهاند و بر این اعتقادند که در صورت طلاق و جدایی والدین،اثرات عاطفی-اجتماعی شدیدی بر کودکان بر جای میماند؛ ث-فقر اقتصادی در خانوادههای فروپاشیده یکی از مؤثرترین عوامل بزهکاری نوجوانان است؛ ج-با فقدان پدر،نظارت بر فرزندان کاهش یافته و با رها شدن فرزندان،خصوصا فرزندان نوجوان،آمار بزهکاریها نیز افزایش مییابد.
برای سنجش میزان تأثیر فقدان پدر بر ارتکاب به سرقت از یک سو میزان تأمین نیازهای نوجوانا توسط مادر و از سوی دیگر متغیرهایی چون جنس،شغل و تحصیلات مادر،میزان تأثیرگذاری کنترل مادر،ساعاتی که بچهها در خانه تنها هستند و میزان تماس با بستگان و دوستان را با متغیر وابسته( سرقت)در رابطه قرار داده،با تحلیل واریانس رابطهء آنها را به آزمون نهادهایم.
با توجه به این که دادههای پژوهشی از کاهش ارتباط با بستگان و دوستان و کاهش درآمد خانواده بعد از فوت پدر حکایت دارد،این دو متغیر خود متأثر از فقدان پدر هستند و میتوان این طور نتیجه گرفت که متغیرهای سن مادر و میزان تأثیرگذاری کنترل مادر،سهم کمی در تبیین متغیر وابسته دارند؛و فقدان پدر بیشترین تأثیرگذاری را بر تصمیم به ترک خانه توسط نوجوانان دارد."