تفاوت های گفتار و نوشتار در آموزش مهارت گفتاری زبان فارسی به غیر فارسی زبانان مقاله

در مقالة حاضر، بـه جایگـاه گونـة گفتـاری در آمـوزش زبـان پرداختـه شـده و رویکردهای آموزش سنتی و جدید در این حـوزه معرفـی گردیـده اسـت . آنگـاه وضعیت آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان ، در سطوح ابتدایی تا پیشـرفته ، و نقش مهارت گفتاری بررسی و بر اهمیت تفاوت های گفتار و نوشتار در رونـد یادگیری تأکید شده اسـت . بخـش پایـانی مقالـه حـاوی دسـته بنـدی و توضـیح پرکاربردترین تفاوت های واجی ، صـرفی و نحـوی فارسـی گفتـاری بـا فارسـی نوشتاری از نظر تدریس به غیر فارسی زبانان است . داده هـای مقالـه عمـدتا از دو طرح پژوهشی زبان فارسی (صفارمقدم ، ١٣٨٦) و فارسـی گفتـاری (صـفارمقدم ، ١٣٩١)، که در پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی به انجـام رسـیده و از مجموعه های آموزشی عمده به شمار می آیند، گرفتـه شـده و، ضـمن اسـتفاده از منابع کتاب خانه ای ، بر اساس تجربة نگارنده ، تنظیم و تدوین گردیده اند. با توجـه به محدودیت مدرسان غیر ایرانی و بسیاری از استادان ایرانی به لحـاظ تخصـص زبان شناسی ، کوشش شـده اسـت کـه از پیچیـدگی بیـان و کـاربرد اصـطلاحات تخصصی در حد امکان احتراز گردد. محتوای مقاله بخشی جـدایی ناپـذیر از هـر برنامة آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبانان ، کـه بـا هـدف یـادگیری مهـارت گفتاری طراحی گردیده ، محسوب می شود. از ایـن رو، تسـهیل در آمـوزش زبـان فارسی و، درنهایت ، کمک به ارتقای سطح و جایگاه فرهنگی ایران در دانشگاه هـا و مراکز علمی خارج از کشور از نتایج آن است .

"در فعل مضارع که سه شکل مضارع ساده (مضارع بدون پیشـوند «مـی »)، مضـارع اخبـاری و مضـارع التزامـی را دربـر می گیرد، سه شناسه از شش شناسه در گفتار به شرح زیر تغییر مـی کننـد (کلباسـی ، ١٣٨٠؛ وحیدیان کامکار، ١٣٨٤): تغییر شناسة سوم شخص مفرد از «ـ د» به «ـه » در میان شناسه های افعال فارسی از همه محسوس تر است و در آموزش زبان بیش ترین توجه و تمرین را می طلبد. An. به «-اون » تغییر «-ان » در گونة نوشتاری به «-اون » در گفتار از رایج ترین تغییرات دو گونه اسـت کـه شامل دسته های زیر می شود: نوشتاری گفتاری اسم های عام : نان ،جان ،خانه ،خیابان ← نون ، جون ، خونه ،خیابون نمونه های دیگر: نمکدان ،میدان ،ساختمان ،دندان ،باران ،تابستان ، زمستان صفت ها: آسان ،ارزان ،گریان ،خندان ← آسون ، ارزون ، گریون ، خندون نمونه های دیگر: گران ،نادان ،فراوان ،جوان مصدرها، بن هاو صورت های فعل : دانستن ،دان ،می دانم ← دونستن ، دون ، می دونم مصدرهای دیگر: توانستن ،خواندن ،ماندن ،تکاندن ،پوشاندن ،راندن ضمیرها: آن ،ایشان ← اون ، ایشون در بسیاری کلمات ، تلفظ «ان » در نوشتار و گفتار تغییر نمی کند: اسم های عام فارسی : امتحان ، لیوان ، عنوان ، مامان ، خان ، آبان ."