چکیده:
از آن جا که متکی بودن اقتصاد ایران به درآمدهای نفتی، موجب آسیب پذیری اقتصاد کشور از نوسان ها و شوک های خارجی و در نتیجه، بحرانهای ارزی می شود، بر لزوم افزایش صادرات غیرنفتی و تنوع بخشی صادرات تاکید شده است. لذا بررسی تراز تجاری ایران با شرکای عمده آن که روی هم بیشترین میزان صادرات غیرنفتی را از ایران داشته اند،حائز اهمیت است. در این مطالعه، عوامل موثر بر تراز تجاری ایران در قالب داده های تجمیعی شش شریک عمده تجاری کشور طی دوره ی زمانی 1358-1388، بر مبنای تعمیم الگوی اسکویی و بروکز(1999) و با استفاده از روش ARDL مبتنی بر پسران و همکاران(2001) مورد بررسی قرار گرفته است. نتایج بیانگر آن است که تولید ناخالص داخلی ایران و فراریت نرخ ارز تاثیر منفی و تولید ناخالص داخلی تجمیعی شش شریک عمده ی تجاری ایران به همراه نرخ ارز، تاثیر مثبت بر تراز تجاری ایران می گذارند.
خلاصه ماشینی:
در این مطالعه، عوامل مؤثر بر تراز تجاری ایران در قالب داده های تجمیعی شش شریک عمده تجاری کشور طی دوره ی زمانی 1358-1388، بر مبنای تعمیم الگوی اسکویی و بروکز(1999)1 و با استفاده از روش ARDL مبتنی بر پسران و همکاران(2001) مورد بررسی قرار گرفته است.
کلیدواژهها: ARDL تراز تجاری، نرخ ارز، فراریت نرخ ارز، مقدمه -Bahmani-Oskooee & Brooks -Exchange Rate Volatility اقتصاد ایران، اقتصادیمتکی به نفت است و ایران بخش عمده ی درآمدهای ارزیخود (حدود 80 درصد) را از صادرات نفت و گاز به دست می آورد.
Yousefi & Wirjanto Bretton Woods Felmingham Bahmani-Oskooee & Brooks Bahmani- Oskooee& Goswami Halicioglu Bahmani- Oskooee& Harvey Ozturk Cote De Grauwe Hosseini pour &Moghaddasi Arize et al Hayakawa & Kimura Shoaib ساختار کلی مدل در این پژوهش، عوامل مؤثر بر تراز تجاری ایران در قالب داده های تجمیعی شش شریک عمدهی تجاری کشور از طریق تعمیم مدلی معرفی شده توسط بهمنی اسکویی و بروکز(1999)، مبنی بروجود رابطهی بلندمدت زیر مورد بررسی قرار گرفته است: (رجوع شود به تصویر صفحه) ارکان این رابطه بدین ترتیبند: : , لگاریتم تراز تجاری ایران، به صورت نسبت مجموع صادرات ایران به شش شریک تجاری برمجموع واردات ایران از این شش شریک : , لگاریتم تولید ناخالص داخلی ایران : , لگاریتم مجموع تولید ناخالص داخلی شش شریک عمده تجاری ایران : , لگاریتم متوسط وزنی نرخ ارز رسمی دوجانبه ی ایران با هر یک از شرکای تجاری ضمن آن که نرخ ارز رسمی دوجانبه بین ایران و طرف تجاری آن از نسبت نرخ ارز رسمی ایران بر نرخ ارز رسمی طرف تجاری ایران،به دلار به دست میآید.