چکیده:
مقدمه: رشد پاتوژن¬های غذایی از شایع¬ترین مشکلات صنایع غذایی است. فناوری نانو کاربرد وسیعی در تمام قسمت¬های صنایع غذایی دارد. پیشرفت مقاومت باکتری¬ها به آنتی بیوتیک¬ها و اثر ضدمیکروبی بالای نانوذرات نقره، محققین را به سمت استفاده از نانوتکنولوژی سوق داده است. در این تحقیق، به سنتز زیستی نانوذرات نقره و بهینه سازی فاکتورهای موثر بر آن و اثر ضدمیکروبی نانوذرات نقره علیه برخی میکروب¬های مواد غذایی در جهت استفاده در بسته بندی¬های ضد میکروبی پرداخته شده است.
مواد و روش¬ها: ابتدا نانوذرات نقره به روش زیستی توسط عصاره آبی برگ گیاه کرفس کوهی سنتز شد. بمنظور دستیابی به نانوذرات نقره با شکل یکنواخت و اندازه کوچک، پارامترهای موثر بر سنتز شامل pH محلول واکنش، حجم عصاره، غلظت یون نقره و زمان، مورد مطالعه قرار گرفته و توسط اسپکتروفتومتری فرابنفش-مرئی بهینه سازی شدند. پس از بررسی خصوصیات نانوذرات توسط تکنیک های میکروسکوپ الکترونی عبوری (TEM) و پراش پرتو ایکس (XRD)، فعالیت ضدمیکروبی آن¬¬ها علیه استافیلوکوکوس اورئوس، باسیلوس سرئوس، اشرشیا کلی، سالمونلا تیفی موریوم، لیستریا مونوسیتوژنز، آسپرژیلوس فلاووس، پنی سیلیوم اکسپانسوم و کلاویسپس پورپورا از طریق دو روش انتشار چاهک در آگار و حداقل غلظت مهارکنندگی میکروب (MIC) بررسی شد.
یافته¬ها: نانوذرات نقره بیوسنتز شده با اندازه تقریبی 25-20 نانومتر فعالیت ضد میکروبی بالایی علیه تمامی میکروارگانیسم¬های مورد مطالعه داشته¬اند و این فعالیت وابسته به غلظت بوده است. بطوری که در غلظت¬های بسیار پایین نیز از رشد میکروارگانیسم¬ها جلوگیری کردند.
نتیجه¬گیری: سنتز نانوذرات نقره به روش زیستی موجب حصول نانوذراتی با حداقل اندازه و کارایی بهتر آن¬ها می¬شود. این نانوذرات امروزه می‌توانند در صنعت غذایی به عنوان فیلتر¬های ضدعفونی کننده مواد غذایی، پوشش¬¬ها و بسته ¬بندی مواد غذایی و پاکسازی خطوط تولید مواد غذایی استفاده شوند.
خلاصه ماشینی:
در این تحقیق، به سنتز زیستی نانوذرات نقره و بهینه سازی فاکتورهای موثر بر آن و اثر ضدمیکروبی نانوذرات نقره علیه برخی میکروب‌های مواد غذایی در جهت استفاده در بسته بندی‌های ضد میکروبی پرداخته شده است.
مطالعات نشان دادند که نانوذرات نقره بر ماندگاری بسیاری از میوه‌ها تأثیر چشمگیری داشته است (Chung & Chu, 2010; Ding et al.
با توجه به اهمیت استفاده از نانوذرات نقره در بسته‌بندی‌های مواد غذایی و روش سبز سنتز این نانوذرات، مطالعه حاضر، به بررسی اثر ضدمیکروبی نانوذرات نقره بیوسنتز شده با منشأ گیاهی (عصاره آبی برگ گیاه Kelussia odoratissima Mozaff.
شکل 1 طیف اسپکتروفتومتری فرابنفش-مرئی و تغییر رنگ محلول حاوی نانوذرات نقره سنتز شده توسط عصاره گیاه کرفس کوهی بدون اعمال شرایط بهینه را نشان می‌دهد.
مطالعات نشان می‌دهد با افزایش غلظت یون فلز، جذب مشاهده شده نیز افزایش می‌یابد که این پدیده بدین علت است که با افزایش مقدار یون فلز، یون‌های بیشتری احیاء شده و نتیجتا نانوذرات بیشتری تولید خواهد شد (Dwivedi & Gopol, 2010).
در مطالعه دیگر، نشان داده شد که اثرات نانوذرات نقره بر روی اشرشیا کلی بیشتر از استافیلوکوکوس اورئوس می‌باشد (Morambio-Jones & Hoek, 2010).
قابل ذکر است که غلظت نانوذره، اندازه و شکل نانوذره، سوش میکروبی و روش تولید نانوذره بر اثر ضدمیکروبی نانوذرات نقره موثر است (رضایی و کرمانشاهی، 1394Sondi & Salopek-Sondi, 2004;).
بررسی فعالیت ضدمیکروبی نانوذرات نقره بیوسنتز شده با استفاده از عصاره آبی گیاه آقطی.
(
, 
, 
)
