چکیده:
سلامتی در اسلام مفهوم وسیع و فراگیری دارد و فقط به سلامتی جسم محدود نیست؛ بلکه ابعاد روانی و معنوی انسان را نیز در بر میگیرد. توجه به آداب تغذیه در تأمین سلامت روان انسان بسیار موثر است. در این راستا پژوهش حاضر با بهرهگیری از روش توصیفی - تحلیلی و ابزار کتابخانهای و با استناد به روایات اهلبیتD و انطباق یافتهها با دستاوردهای علمی و به برخی آثار تغذیه بر پارهای از ابعاد روانی و معنوی انسان، پرداخته است. نتایج یافتهها حاکی از آن است که تغذیه در دو بُعد روانی و معنوی انسان اثرگذار بوده و در بُعد روانی، به تأثیرات تغذیه مناسب در خلقوخوی انسان از جمله زدودن اندوه، کنترل خشم و غضب اشاره شده و در این میان، تأثیرات تغذیه بر ابعاد معنوی انسان همچون تأثیر تغذیه در تعلیم و تربیت، اصلاح نابهنجاریهای رفتاری و معنوی و کنترل انگیزههای شهوانی که مقدمه عمل صالح و در نهایت عبادت و زهدورزی میباشد مورد بررسی قرار گرفته است که انکارناپذیر است و این ارتباط دوسویه و متقابل جسم و روح مقتضی آن شده که در میان آموزههای اهلبیتD توصیههای هدایتبخشی در این زمینه ارائه شود.
Health has a broad meaning in Islam and is not limited to the health of the body; It also includes the psychological and spiritual dimensions of mankind. Paying attention to nutrition etiquette is very effective in ensuring human mental health. In this regard, the present study has used the descriptive-analytical method and library documents/desk research and regarding the narrations of the Ahl al-Bayt (A.S) and the adaptations of the findings with scientific achievements and some effects of nutrition on some of the psychological and spiritual dimensions of human beings. The results indicate that nutrition is effective in both the psychological and spiritual dimensions of human beings. Among the psychological dimension, the effects of proper nutrition on human moods including eliminating sadness, controlling anger and rage have been indicated, and among the effects of nutrition on spiritual dimensions of human beings like the effect of nutrition on education and pedagogy, reforming of behavioral and spiritual abnormalities, and controlling the erotic motivations, which is the prelude to righteous action and ultimately worship and asceticism as the undeniable face has studied. This reciprocal relationship between body and soul demands to present the guiding recommendations in this regard on behalf of the teachings of the Ahl al-Bayt (A.S).
خلاصه ماشینی:
نتايج يافته ها حاکي از آن است که تغذيه در دو بعد رواني و معنوي انسان اثرگذار بوده و در بعد رواني ، به تأثيرات تغذيه مناسـب در خلـق وخـوي انسـان از جملـه زدودن اندوه ، کنترل خشم و غضب اشاره شده و در اين ميان ، تـأثيرات تغذيـه بـر ابعـاد معنـوي انسـان همچون تأثير تغذيه در تعليم و تربيت ، اصلاح نابهنجاريهـاي رفتـاري و معنـوي و کنتـرل انگيزه هـاي شهواني که مقدمه عمل صالح و در نهايت عبادت و زهدورزي ميباشد مورد بررسي قـرار گرفتـه اسـت که انکارناپذير است و اين ارتباط دوسويه و متقابل جسم و روح مقتضي آن شده که در ميـان آموزه هـاي اهل بيت ع توصيه هاي هدايت بخشي در اين زمينه ارائه شود.
يکي از مواد غذايي که در انسان نشاط شادي به همراه دارد انگور است کـه امـام صـادق ع در ايـن حديث ، اين نکته را متذکر شده است : «شکا نبي من النبياء إلي الله الغم فأمره بأکـل العنـب ؛ يکـي از پيامبران الهي از اندوه و افسردگي به پيشگاه خداونـد شـکايت کـرد، خداونـد بـه او دسـتور داد انگـور بخورد» (برقي، ١٣٧١: ٥٧/٢؛ کليني، ١٤٠٧: ٣٥١/٦) همچنين به از دسته خوراکي هاي خاص شمرده شده است و خواص فراوان بـراي آن ذکـر شـده و از جمله فوايد آن ، براي از بين رفتن غم و اندوه ، بسيار توصيه شده است و امام باقرع فرمـود: «السـفرجل يذهب بهم الحزين ؛ به ، اندوه فرد اندوهگين را از بين مي بـرد» (برقـي، ١٣٧١: ٥٥٠/٢؛ کلينـي، ١٤٠٧: (٣٨٥/٦ رسول اکرم ع در بيان فوايد روغن زيتون بـه نقـش آن در زدودن غـم و افسـردگي فرمـود: «علـيکم بالزبيب لنه ...