چکیده:
طرحوارۀ تصویری (Image schema) یکی از اصلی‌ترین ایده‌های زبان‌شناسی شناختی بوده و بر این واقعیت تاکید دارد که مفاهیم ذهنی حاصل تعامل جسمی شده ما با محیط اطراف می‌باشند. هدف پژوهش حاضر بررسی طرحواره‌های حجمی (Containment schemas)، حرکتی (Path schemas) و قدرت (Force schemas) موجود در پویانمایی‌های یخ زده 1 و 2 با استفاده از دسته‌بندی پنیا (2008) و ایوانز و گرین (2006) و شناسایی راهکارهای ترجمه مورد استفاده در زیرنویس فارسی این آثار جهت تشخیص رویکرد مترجمان در برگردان آن‌ها می‌باشد. لذا، پس از معرفی نظریه طرحواره‌های تصویری و ارائه تعاریف و دسته‌بندی مربوط، ابتدا طرحواره‌های حجمی، حرکتی و قدرت در نسخه اصلی پویانمایی‌های یاد شده شناسایی و در زیر شاخه‌های هر دسته قرار داده شده‌اند. بر این اساس، طرحواره‌های حجمی در زیر گروه‌های خالی-پر، درون-بیرون و سطح؛ طرحواره‌های حرکتی در دسته‌های جلو-عقب، نزدیک-دور، بالا-پایین، مارپیچ، دورانی و تماسی؛ و طرحواره‌های قدرت در زیر شاخه‌های فشار، ممانعت، نیروی متقابل، انحراف، حذف مانع و توانایی مورد بررسی قرار گرفته‌اند. مقایسه طرحواره‌های یاد شده در نسخه اصلی پویانمایی‌ها با زیرنویس فارسی آن‌ها نشان می‌دهد مترجمان در برخورد با این ساخت‌های شناختی از سه روش زیر استفاده نموده‌اند: 1- انتقال طرحوارۀ مبدا به مقصد با استفاده از راهکارهای ترجمه گرته‌برداری (Calque)، افزایش (Addition) و توصیف (Description)، 2- جایگزینی طرحوارۀ مبدا با طرحوارۀ معادل در زبان مقصد به کمک راهکار ترجمه تعویض (Substitution)، 3- حذف طرحوارۀ مبدا.
The image schema is one of the main ideas of cognitive linguistics and emphasizes the fact that mental concepts are the result of our physical interaction with the environment. The aim of the present study was to investigate the volume schemas (Containment schemas), movement (Path schemas) and power (Schemas) in frozen animations 1 and 2 using the classification of Pena (2008) and Evans and Green (2006) and to identify case translation strategies. Use in Persian subtitles of these works to recognize the approach of translators in translating them. Therefore, after introducing the theory of visual schemas and providing related definitions and classifications, first, volumetric, kinetic and power schemas are identified in the main version of the mentioned animations and placed under the branches of each category. Accordingly, volumetric schemas in the empty-fill, in-out, and surface subgroups; Movement schemas in front-rear, near-far, up-down, spiral, rotational and contact categories; And power schemas have been examined under the branches of pressure, obstruction, reciprocity, deviation, obstacle removal, and ability. Comparison of the mentioned schemas in the original version of the animations with their Persian subtitles shows that the translators have used the following three methods in dealing with these cognitive structures: 1- Transferring the source schema to the destination using Calque translation, Addition and Description, 2- Replacing the source schema with the equivalent schema in the target language with the help of Substitution translation solution, 3- Deleting the origin schema.
(
, 
, 
)
