چکیده:
شناخت چگونگی قوام‌یافتن تدریجی علم تربیتی مدرن در طول تاریخ فرهنگی و اجتماعی جهان مدرن، نقش مهمی در فهم بنیادین ماهیت این علم، ذهنیت‌ها، مضامین و کلان‌ایده‌های حاکم بر آن و میراثی که اکنون از آن به جا مانده، دارد. پژوهش حاضر به هدف بررسی این چگونگی، در پژوهشی تاریخی-تحلیلی و با بهره‌گیری از برخی منابع تاریخی دست اول و دست دوم درباره‌ی تاریخ علوم تربیتی و آموزش و پرورش مدرن در مناطق و کشورها و ادوار تاریخی مختلف، به واکاوی مهم‌ترین بسترهای شکل‌گیری و تحوّل و توسعه‌ی علم تربیتی مدرن پرداخته است. بر اساس یافته‌های پژوهش، شش زمینه‌ی فرهنگی و اجتماعی شامل «ضرورت یافتن تربیت نسل جدید برای جامعه‌ی جدید و عدم صلاحیت نهادهای سنتی برای ایفای این نقش»، «آموزشیسازی مسائل اجتماعی»، «کشف دوره‌ی کودکی و اهمیت یافتن مطالعه‌ی آن»، «روانشناسی‌گرایی»، «پیدایش و تحول مدارس و مراکز تربیت معلم» و «پیدایش حرفه‌ی معلمی و حرفه‌ای سازی مشاغل مرتبط با آموزش و پرورش» به عنوان مهم‌ترین ذهنیت‌ها یا پدیده‌های اثرگذار در ساخت معنا و ماهیت علم تربیتی مدرن شناسایی گشته و به تفصیل، گزارش و تحلیل شده‌‌اند.
Understanding the process and conditions of the constitution of modern educational science during the cultural and social history of modern world has a key role in comprehending the nature of educational science, those mentalities and big ideas which govern it and its legacy for today's educational world. To reach that aim, this research studies the socio-cultural grounds of the formation and development of modern educational science by analyzing first-hand and second-hand historical resources about educational science and modern education across regions along the modern history, using historical-analytical method. Based on the findings of the research, six main grounds have been recognized as most effective in the formation of educational science and explained in detail and they are as follows: necessity of preparing new generation for the modern society and inefficiency of traditional institutions, educationalization of social problems, discovering childhood, psychologism (in education), schools and teacher training institutes and finally, the profession of teaching and professionalization of various educational occupations.
خلاصه ماشینی:
برخـی از مهـم تـرین نمونـه هـا و صـورت هـای «آموزشیسازی» در طول تاریخ تحولات تربیتی عبارت اند از: ـ شکل گیری نظام های ملی تربیت حرفه ای در آلمان و فرانسه در اواسط قـرن نـوزدهم درنتیجۀ این فهم که دست یافتن به اقتصاد قوی فقط از مسیر نظـام آمـوزش حرفـه ای بهتر امکان پذیر است (١٠ :٢٠٠٩ hlerTro)؛ ـ تأسیس سازمان های آموزشی متعدد همانند «مؤسسـۀ روسـو» در ژنـو پـس از جنـگ جهانی اول درپی این ذهنیت که میتوان با آموزش و پرورش انسانی صلح جـو سـاخت (٣٢٢ :٢٠١٢ Hofstetter)؛ ـ بازسازی و تغییـر سـاختار نظـام آمـوزش و پـرورش آلمـان (re-education) پـس از شکست خوردن آلمان در جنگ جهانی دوم از متفقین ، بـا ایـن ایـدۀ اصـلی کـه اگـر مدارس آلمان به درستی به وظایف خود عمل کرده بوند و دموکراتیـک تـر مـیبودنـد، آلمان از حزب نازی و ایدئولوژی آن در امان میماند و جهان چنین جنگـی بـه خـود نمی دید (٢٤٨ :١٩٩٧ Gehring)؛ ـ تصویب «قانون دفـاع ملـی آمـوزش و پـرورش » ( National Defense Education Act (NDEA)) آمریکا در سال ١٩٥٨ در فضای رقابت میـان آمریکـا و شـوروی در دوران جنگ سرد و «صورت بندی آموزشی» از تهدیدی نظامی ـ سیاسی به منظـور مقابلـه بـا آن (٢٠١٧ hlerTro)؛ ١٩٤ غرب شناسی بنیادی، سال یازدهم ، شمارۀ دوم ، پاییز و زمستان ١٣٩٩ ـ «آموزشیسازی» مسئلۀ «جنس » و معرفی «آموزش جنسی» به عنـوان یکـی از وظـایف مدارس در دهۀ ١٩٦٠ درپی نرخ بالای بارداری زیر سن قانونی و طرح مجـدد آن در دهۀ ١٩٨٠ با ظهور بیماری ایدز (٢٠١٧ hlerTro)؛ ـ شکل گیری جریان جهانی «آموزش و پرورش به عنـوان ابـزاری بـرای پـیش گیـری از افراط گرایی خشونت بار» درپی رخ دادن حادثه های تروریسـتی در سـال هـای اخیـر و انتساب برخی از آن ها به آن چه «افراط گرایی» نامیـده مـیشـود (٧٥ :٢٠١٥ Unesco) و تلاش درجهت ترویج مجموعه ای از مفاهیم و مهارت های فرهنگـی ــ ارزشـی ویـژه (همانند «شهروندی جهانی ») درضمن این جریان (٣٩-٣٦ :٢٠١٦ Unesco).
(
, 
, 
)
