خلاصة:
پدیدة استعاره و ویژگی های فرهنگی آن یکی از مشکلات اساسی فراروی نظریات ترجمه است . ترجمه پذیری استعاره همیشه نسبتی معکوس با فرهنگ داشته است . هدف این پژوهش بررسی رابطة استعاره و الگوهای فرهنگی در فرایند ترجمة استعاره است . در این راستا سه رباعی خیام را انتخاب کردیم و ترجمه های انگلیسی و کردی آنها را بررسی کردیم . نتایج پژوهش نشان می دهد که مترجمان بیشتر در ترجمة استعارههای وابسته به الگوهای فرهنگی مشترک موفق بودهاند و استعارههای وابسته به الگوهای غیر مشترک در متون مقصد بازآفرینی نشدهاند؛ به همین دلیل می توانیم شرایط
ملخص الجهاز:
پرسش اصلی پژوهش این است که الگوهای فرهنگی چه نسبتی با ترجمه پذیری استعاره در بین دو فرهنگ مبدأ و مقصد دارند؟ چنین پرسشی را در سایة رویکردهای شناختی به ترجمه بررسی می کنیم .
در این حالت ، انسان مانند محکوم به مرگی مفهومپردازی می شود که بر فرش چرمین هستی نشانده شده است و افلاک نیز جلادانی هستند که سر از تن آدمیان جدا می کنند و آنها را به صندوق (گور) بازمی گردانند: ١.
غیاب این الگوها در متن ترجمه ، باعث غیاب استعارههای وابسته به آنها نیز شده است ؛ بنابراین استعارههایی که به الگوهای فرهنگی غیر مشترک وابسته هستند، در زبان مقصد حاضر نیستند و علت اصلی عدم تعادل در ترجمه به شمار می روند.
علت اصلی عدم تعادل در این ترجمه نیز غیاب الگوهای غیر مشترک فرهنگی در متن مقصد و حذف استعارههای وابسته به آن است .
در این حالت مترجم برای دستیابی به تعادل ترجمه ، باید هر استعاره را در رابطه با الگوی فرهنگی در نظر بگیرد که به آن وابسته است .
B. Dagut 3- New Mark 4- Larson 5- image 6- object 7- sense 8- topic 9- image 10-point of similarity 11-Raymond Van Den Broeck 12-creative metaphor 13-decorative metaphor 14-Antonial Alvarez 15-source domain 16-target domain 17-conceptual metaphor 18-mapping 19-idealized cognitive models 20-cultural models 21-propositional model 22-image-schematic model 23-ontological element 24-structural relation 25-Quinn 26-Lakoff 27-Kovecses 28-Ning Yu 29-Shanghai 30-Cienki 31-profile 32-base 33-Elizabieta Tabakowska 34-construal 35-experiential equivalency 36-convergent conceptual system 37-non-convergent conceptual system 38-Nili Mandelblit 39-same mapping condition 40-different mapping condition 41-Al-Zouibi ٩.