خلاصة:
هدف : در پژوهش حاضر بررسی اثربخشی آموزش راهبردهای شناختی- فراشناختی بر عملکرد توجهی- حافظه ای دانش آموزان مبتلا به ADHD مورد توجه بود. روش : پژوهش حاضر با روش آزمایشی از نوع طرح های پیش آزمون - پس آزمون با گروه کنترل انجام شد. جامعه آماری این پژوهش را کلیه دانش آموزان دارای اختلال کمبود توجه - بیش فعالی دوره ابتدایی و دوره اول متوسطه در سال تحصیلی ٩٥-١٣٩٤ مراجعه کننده به مراکز مشاوره آموزش و پرورش ناحیه ٢ تهران تشکیل می دادند که از بین آنها تعداد ٤٠ نفر به صورت نمونه گیری تصادفی به ٢ گروه ٢٠ نفری گمارده شد. سه ابزار سنجش مورد استفاده قرار گرفت که عبارت بودند از؛ پرسشنامه محقق ساخته برای جمع آوری داده های جمعیت شناختی، آزمون عملکرد پیوسته (CPT) و مقیاس حافظه ی عددی وکسلر (فراخنای ارقام ). گروه آزمایش در ١٠ جلسه تحت آموزش راهبردهای شناختی - فراشناختی قرار گرفته و در طی این جلسات به گروه کنترل هیچ نوع آموزشی داده نشد. یافته ها: یافته های حاصل از تحلیل کوواریانس چند متغیری نشان داد که خطای ارائه پاسخ ، خطای پاسخ حذف ، تعداد پاسخ صحیح و شاخص زمان واکنش آزمون عملکرد پیوسته و همچنین فراخنای حافظه مستقیم و معکوس گروه آزمایش بعد از مداخله بازسازی شناختی متفاوت است (٠٠٠١≤P). نتیجه گیری: بر اساس یافته های این پژوهش می توان نتیجه گرفت ارائه مداخله مبنی بر آموزش راهبردهای شناختی - فراشناختی بر کاهش علائم ADHD موثر بوده است ، لذا پژوهش ، استفاده از این آموزش ها را پیشنهاد می کند.
ملخص الجهاز:
"اهـمیت اختلال کمبود توجه / بیش فعالی به عنوان اختلال مزمنی که می تواند به ناتوانی های فردی و اجتماعی منجر گردد، محققان را بر آن داشت که پژوهش حاضر را در پاسخ به این سؤال که آیا آموزش راهبردهای شناختی-فراشناختی بر عملکرد توجهی- حافظه ای دانش آموزان مبتلا به ADHD اثربخش است ، انجام دهند.
نتایج پژوهش نشان داد خطای ارائه پاسخ ، خطای پاسخ حذف ، تعداد پاسخ صحیح و شاخص زمان واکنش آزمون عملکرد پیوسته و همچنین فراخنای حافظه مستقیم و معکوس گروه آزمایش بعد از مداخله بازسازی شناختی متفاوت است و بنابراین ؛ آموزش راهبردهای شناختی- فراشناختی عملکرد توجهی حافظه ای مبتلایان به ADHD را بهبود می بخشد.
به این ترتیب ، دور از ذهن نیست که چنین آموزش هایی عملکرد دانش آموزان را در تکالیف هدف مدار تحت تأثیر قرار می دهند؛ بنابراین ، می توان بهبود کارکردهای تحصیلی و اجتماعی دانش آموزان مبتلا به ADHD را نیز در نتیجه چنین آموزش هایی پیش بینی نمود همان طور که در پژوهش های فوق و پژوهش حاضر به آنها اشاره شده است .
همچنین پیشنهاد می شود معلمان و متخصصان تعلیم و تربیت و سایر متخصصانی که در ارتباط مستقیم با کودکان مبتلا به ADHD هستند، ضمن آشنایی با راهبردهای شناختی و فراشناختی، از این راهبردها برای بهبود عملکرد توجهی- حافظه ای دانش آموزان مبتلا استفاده کنند."