خلاصة:
هدف از پژوهش حاضر تدوین یک مدل تصمیمگیری چند شاخصه فازی برای انتخاب مدیران مدارس بر اساس معیارهای شایستگی مدیریتی بود. این پژوهش از نوع پژوهشهای ترکیبی با رویکرد اکتشافی طبقهای هدایتشده بوده است. ابتدا با مطالعه عمیق ادبیات موضوع و مصاحبه نیمه ساختاریافته با نمونهای 25 نفره از اساتید و خبرگان مدیریت آموزشی در دانشگاههای سراسر کشور که با روش شبکه متخصصان انتخاب شده بودند، مدل اولیه شایستگیهای مدیریتی تدوین و زیر معیارها تعیین شدند. پرسشنامه شایستگی در نمونهای از مدیران مدارس اصفهان اجرا و پس از انجام تحلیل عاملی تأییدی پرسشنامه اصلاح گردید. حجم نمونه بر اساس فرمول کوکران ۳۶۸ نفر تعیین شد. نمونهای با حجم 51 نفر از مدیران مدارس بر اساس روش هدفمند و معرف انتخاب شده و پرسشنامه دلفی فازی در اختیار آنها قرار گرفت و بر اساس نتایج آن مدل نهائی تدوین گردید. ساختار سلسلهمراتبی معیارهای شایستگی شامل معیارهای اصلی، فردی، شغلی و سازمانی و همچنین 12 معیار فرعی و 74 زیر معیار تعیین شد. سپس بر اساس روش سلسلهمراتب فازی و نظر 15 نفر از خبرگان که از بین اساتید دانشگاه و شیوه شبکه متخصصان تعیین شده بودند، معیارها و زیرمعیارها رتبهبندی گردید. یافتهها نشان داد از بین معیارهای اصلی معیار شغلی و از بین معیارهای فرعی مهارت انسانی دارای بیشترین وزن هستند. در پایان مبتنی بر روش استنتاج فازی و به کمک 8 تن از خبرگان، پایگاه قواعد فازی تشکیل و با استفاده از خروجی آن مدل تصمیمگیری چند شاخصه فازی برای انتخاب مدیران تدوین گردید.
ملخص الجهاز:
از بين پژوهش هاي بررسي شده ، طالبي و پورباقر (١٣٩٤)، هوشياري ، رحيم نيا و اکرامي (١٣٩٤)، نوبهاري و نودهي (١٣٩٤)، پيريائي و نيکنامي (١٣٩٦)، مهديلو ترکماني ، صفدري ، مشبکي اصفهاني و شجاعي (١٣٩٥)، مؤمني و جهانبازي (١٣٨٦)، اسپندولا٢ (٢٠١٦)، خشوعي ، عريضي و نوري (٢٠١٣)، باکر و پوتسما٣ (٢٠١٦)، بوجاما و همکاران (٢٠١٤) و ويتالا٤ (٢٠٠٥)، براي تعيين شايستگي ها از رويکرد نگرش محور استفاده کرده و بر تفسير افراد در تعيين شايستگي توجه کرده اند.
همچنين تعداد مطالعاتي که به طور خاص مديريت مدرسه را مورد هدف قرار داده باشد قابل توجه نيست ، لذا تلاش پژوهش حاضر اين است تا با مبنا قرار دادن ادبيات شايستگي هاي مديريتي و تکيه بر نظرات خبرگان دانشگاه و آموزش وپرورش به شناسايي معيارهاي شايستگي و تدوين يک مدل براي انتخاب مدير مدرسه بر اساس تصميم گيري چند شاخصه فازي پرداخته و زمينه لازم براي قرار گرفتن افراد شايسته در اين منصب را فراهم کند.
با توجه به اين هدف سؤالات پژوهش به شرح زير تدوين گرديد: - سلسله مراتب و اوزان معيارهاي شايستگي مدير مدرسه بر اساس ادبيات موضوع و نظر خبرگان و بر پايه FD١ و FAHP٢ کدم اند؟ - قواعد موتور FIS٣ براي ارزيابي شايستگي هاي مديريتي گزينه هاي مديريت کدم اند؟ - ساختار مدل ارزيابي گزينه هاي مديريت مدرسه با استفاده از خروجي هاي FAHP،FIS چگونه است ؟ روش چون نتايج اين پژوهش قابل استفاده مستقيم در آموزش وپرورش براي شناسايي ، ارزيابي و انتخاب افراد شايسته براي مديريت مدرسه است ، از نظر هدف و ماهيت ، کاربردي است و چون شناخت اندکي از پديده تحت مطالعه وجود دارد و هدف جمع آوري داده ها به همان شکل موجود است ، بخش کمّي پژوهش از نظر گردآوري داده ها، يک پژوهش توصيفي محسوب مي شود.