Abstract:
ارزیابی دقیق ریسک ذاتی یکی از گام های مهم برای ارزیابی سطح ریسک حسابرسی توسط حسابرسان مستقل است که موجب کاهش ریسک عدم شکست در حسابرسی و ارائه اظهار نظر حسابرسی درست در حسابرسی مبتنی است. ارزیابی ریسک حسابرسی می تواند بر برنامه ریزی حسابرسی، طرح ریزی راهبردهای متعاقب حسابرسی و نتایج نهایی آن اثر بگذارد. استانداردهای حسابرسی ارزیابی ریسک ذاتی را در دو سطح کلی صورت های مالی و در سطح جزئی تر مانده هر حساب پیشنهاد می کنند. اما سوال اساسی این است که آیا از نظر حسابرسان این دو طبقه هنگام ارزیابی ریسک ذاتی مستقل از هم هستند یا خیر، زیرا این ارتباط مستقیما بر ارزیابی حسابرسان از ریسک ذاتی واحد تحت حسابرسی و در نهایت بر ارزیابی ریسک عدم کشف حسابرسی تاثیر خواهد داشت. در این راستا، این تحقیق به بررسی رابطه بین طبقات ریسک ذاتی می پردازد. نمونه تحقیق از حسابرسان عضو جامعه حسابداران رسمی ایران به طور تصادفی انتخاب و با استفاده از ابزار پرسشنامه اهمیت هر یک از عوامل تاثیرگذار بر طبقات ریسک ذاتی مورد سنجش قرار گرفت. نتایج تحقیق نشان می دهد که رابطه مثبت معنی داری بین عناصر تاثیرگذار بر طبقات ریسک ذاتی وجود دارد، هرچند این رابطه نسبتا ضعیف است ولی تفاوت معنی داری بین عوامل موثر بر این دو طبقه ریسک ذاتی از نظر حسابرسان وجود دارد. ضمنا در محیط حرفه ای حسابرسی ایران، حسابرسان ارزیابی سطح مانده حساب ها را به ارزیابی در سطح کلیت صورت های مالی برای ارزیابی ریسک ذاتی ترجیح می دهند. نتایج این تحقیق می تواند در تشخیص عوامل تاثیرگذار بر ریسک ذاتی در هر دو سطح و همینطور توجه به رابطه بین این عوامل در محیط حسابرسی ایران به حسابرسان مستقل یاری رساند.
Precise inherent risk assessment is one of important steps for audit risk assessment level by independent auditors that causes to increasing detection risk in an audit and presenting correct audit opinion in risk based audit. The audit risk assessment can affect audit planning, audit strategies as well as final results. Auditing standards propose inherent risk assessment into two levels of overall financial statements and detailed way of account balances. However, the basic question is when assessing inherent risk, to auditors these two levels are independent or not? Since this relation influences directly on inherent risk assessment of auditee by auditors and finally it will affects detection risk assessment.
In order to this, this research investigates the relationship of two levels of inherent risk. The statistical sample of the research consists of auditors of Iranian Association of Certified Public Accountants (IACPA) who were selected randomly and by questionnaire instrument researcher measured the significance of each affecting factor on the levels of inherent risk.
Research results indicate that there is positive correlation between elements affecting on inherent levels. However, this correlation is rather weak, there is significant difference between affecting factors on these two levels of inherent risk from auditors' view point. In the mean time, in Iranian professional environment, auditors prefer account remaining sum level to financial statements level for assessing inherent risk. The results can help independent auditors recognize affecting factors on inherent risk in both levels and pay attention to the relationship between these factors in Iranian audit environment
Machine summary:
٣-١- سؤالات و فرضيه هاي تحقيق بر اساس ادبيات بررسي شده در حوزه ريسک حسابرسي پيشنهادي مدل ريسک حسابرسي سؤالات اساسي که مطرح مي گردد به شرح زير است : • آيا در محيط حسابرسي ايران و از نظر خبرگان ريسک حسابرسي رابطه اي بين عوامل مؤثر بر ريسک ذاتي در سطح مانده حسابها و در سطح صورتهاي مالي 1.
Financial Statement Level and Account Remaining Sum Level وجود دارد يا از نظر حسابرسان ايراني اين دو سطح مستقل از يکديگرند؟ • آيا در محيط حسابرسي ايران تفاوت معني داري بين عوامل مؤثر بر ريسک ذاتي در سطح مانده حسابها و در سطح صورتهاي مالي وجود دارد يا خير؟ • از نظر حسابرسان ايراني ارزيابي ريسک از کدام روش مناسب تر است ؟ ارزيابي در سطح مانده حسابها يا ارزيابي در سطح صورتهاي مالي ؟ بر اين اساس سه فرضيه به شرح زير مطرح مي گردند: ١.
013 تعداد پاسخ ها 58 57 *منبع : يافته هاي پژوهشگر ٤-٢-٢- آزمون فرضيه دوم تحقيق فرضيه دوم تحقيق به شرح زير است : از نظر حسابرسان مستقل تفاوت معني داري بين عوامل مؤثر بر ريسک ذاتي در سطح صورتهاي مالي و در سطح مانده حسابها و معاملات عمده وجود دارد.
نمودار ١- روش ارزيابي ريسک ذاتي توسط حسابرسان در محيط حسابرسي ايران روش ارز ر ذا 60 50 40 30 20 10 0 account remaining sum level financial statement both روش ارز ر ذا *منبع : يافته هاي پژوهشگر ٥- نتيجه گيري نتايج تحقيق حاضر نشان مي دهد که رابطه معني داري بين اجزاي ريسک ذاتي در دو سطح صورتهاي مالي و سطح مانده حسابها و معاملات عمده از نظر حسابرسان ايراني وجود دارد.