طراحی الگوی مفهومی عوامل مؤثر توسعه صادرات محصولات کشاورزی: ارائه نظریه ی داده بنیاد Journal Article

چکیده:هدف از این پژوهش شناسایی عوامل موثر بر توسعه صادرات محصولات کشاورزی و ارائه راهکار هایی برای توسعه صادرات محصولات کشاورزی و بهبود رقابت پذیری است. برای گردآوری داده‌ها از مصاحبه‌های نیمه‌ساختاریافته استفاده شد و تجزیه و تحلیل اطلاعات به روش استراوس و کوربین و مدل پارادایمی انجام گرفت. نمونه‌گیری به روش نمونه‌گیری نظری بود و با بهره‌مندی از روش‌های هدفمند و گلوله برفی انجام شد که بر مبنای آن، 14 مصاحبه با خبرگان مطرح در زمینه صادرات محصولات کشاورزی انجام شد. نتایج تحلیل داده‌های به‌دست‌آمده از مصاحبه‌ها، طی فرایندهای کدگذاری باز، محوری و انتخابی، به شکل‌گیری مدل عوامل مؤثر بر توسعه صادرات محصولات کشاورزی بر مبنای نظریه‌پردازی داده‌بنیاد انجامید. با استناد به رهیافت سیستماتیک در نظریه داده‌بنیاد کدهای شناسایی شده در 6 طبقه هسته‌ای شامل شرایط علی، مقوله محتوایی، شرایط زمینه‌ای، عوامل مداخله‌گر، راهبردها و پیامدها قرار گرفتند. نتایج تحقیق نشان داد عوامل علی شامل (سیاست‌گذاری دولت، حمایت دولت، مسائل قانونی، مسائل مالی) مقوله‌های محوری شامل (برندسازی، توسعه بازاریابی، رقابت‌پذیری صادرات) مقوله‌های مداخله‌گر (تشکیلات و مسائل ادراری، مالیات گمرک) مقوله‌های زمینه‌ای (توسعه حمل‌ونقل و تکنولوژی) راهبردها (تسهیل تولید، قابلیت تولید، بهبود زیرساخت‌ها) و پیامدها شامل (داشتن مزیت رقابتی، ثبات اقتصادی، تصویر مطلوب از کشور) بر توسعه صادرات محصولات کشاورزی تأثیر گذارند. نتیجه‌گیری: داشتن مزیت رقابتی، جایگاه قوی بازاریابی، رفع مشکلات اقتصادی و سیاسی و قانونی از عوامل مهم توسعه صادرات محصولات کشاورزی در بازار فرامنطقه‌ای هستند که بر رقابت‌پذیری صادرات محصولات کشاورزی تأثیر می‌گذارند.

The purpose of this study is to identify the factors affecting the development of agricultural exports and provide solutions to develop agricultural exports and improve competitiveness. Semi-structured interviews were used to collect data and data analysis was performed by Strauss and Corbin method and paradigm model. Sampling was theoretical sampling method and was conducted using targeted methods and snowballs, based on which 14 interviews were conducted with experts in the field of agricultural exports. The results of the analysis of the data obtained from the interviews, during the open, pivotal and selective coding processes, led to the formation of a model of factors affecting the development of agricultural exports based on data processing theory. Based on the systematic approach in data theory, the identified codes were divided into 6 core categories including causal conditions, content category, contextual conditions, interfering factors, strategies and consequences. The results showed that causal factors include (government policy, government support, legal issues, financial issues) central categories including (branding, marketing development, export competitiveness) interventionist categories (organization and urinary issues, customs tax) underlying categories (transportation development and technology Strategies(production facilitation, production capacity, infrastructure improvement) and outcomes including (having a competitive advantage, economic stability, favorable image of the country) affect the development of agricultural exports.

نتايج تحقيق نشان داد عوامل علي شامل (سياست گذاري دولت ، حمايت دولت ، مسائل قانوني، مسائل مالي) مقوله هاي محوري شامل (برندسازي ، توسعه بازاريابي ، رقابت پذيري صادرات ) مقوله هاي مداخله گر (تشکيلات و مسائل ادراري، ماليات گمرک) مقوله هاي زمينه اي (توسعه حمل ونقل و تکنولوژي) راهبردها (تسهيل توليد، قابليت توليد، بهبود زيرساخت ها) و پيامدها شامل (داشتن مزيت رقابتي، ثبات اقتصادي، تصوير مطلوب از کشور) بر توسعه صادرات محصولات کشاورزي تأثير گذارند. نتايج پژوهش سالاري و همکاران (١٣٩٦) با عنوان بررسي عوامل مؤثر بر تجارت محصولات کشاورزي با تأکيد بر درآمدهاي نفتي نشان داد که متغير نرخ ارز حقيقي بر اساس انتظار تأثير منفي بر واردات بخش کشاورزي و تأثير مثبت بر صادرات اين بخش دارد. به منظور الگوي مناسب براي توسعه صادرات ، لازم است اقدامات در بخش خصوصي و دولتي بررسي شود در بخش دولتي در دو حوزه سياست هاي داخلي و خارجي و در بخش خصوصي بحث اقتصادي در دو حوزه توليد داخل و خارج سازمان ، استراتژي توسعه صادرات موردبررسي قرار گيرد، ارتباط هماهنگ دولت و بخش خصوصي از طريق شوراي گفتگو مي تواند تعامل سازنده اي براي اقتصاد کشور به همراه داشته باشد (کرباسي و همکاران ، ١٣٩٧). impact of agriculture export on economic growth in Cameroon case of banana, coffee and cocoa, international journal of business and managment review. The role of marketing standardization / Adaption strategies on managers satisfaction with export performance: proposal of a conceptual framework. Testing for linear and quadratic effects between price adaptation and export performance; the impact of values and perception, journal of small business management 52,501-520.