Abstract:
حدود دو دهه از طرح مباحث جهانی شدن و مطالعه آثار آن بر ابعاد گوناگون جوامع میگذرد. مقاله حاضر نتیجه تحقیقی است که آثار این پدیده را بر رفتار سیستم خط مشی گذاری تجاری (بازرگانی خارجی) در کشور جمهوری اسلامی ایران مورد مطالعه قرار داده است. در سیر مطالعات نظری این پژوهش، مشخص گردید که در سه حوزه اقتصادی، سیاسی و فرهنگی، سه چالش یا فرصت اساسی وجود دارند که بسته به بافت و زمینه جامعه مورد مطالعه، آن را متاثر میسازند و به ترتیب شامل رقابت جهانی، حاکمیت جهانی و ارتباطات جهانی ارتباط هستند. در کشور ایران، وزارت بازرگانی بهطور مشخص متولی تدوین برنامههای بلند مدت در حوزه بازرگانی خارجی است؛ از این رو جامعه آماری پژوهش نیز از میان مدیران و کارشناسان ارشد این وزارتخانه انتخاب گردید و پس از انجام تحقیق، مشخص شد که سه چالش (فرصت) مذکور ارتباط معنیداری با رفتار مشارکت جویانه خط مشی گذاران در برنامهریزی خط مشی، اعتماد بیشتر خط مشی گذاران به جامعه خط مشی و بهکارگیری ابزارهای داوطلبانه در اجرای خط مشی و در نهایت تعهد بالاتر ایشان در قبال پیامدهای حاصل خط مشی دارند.
Machine summary:
"برخی پیشنهادهای اجرایی در رابطه با موضوع تحقیق پیشنهاد ١: همگرایی حداکثری با نیروهای اقتصادی جهانی شدن راهکار اجرایی • تمرکز فراگرد خط مشی گذاری تجاری با رویکرد توسعه صادرات ؛ • توجه به جایگاه کشور در تقسیم کار جهانی و شناسـایی مزیـت هـای نسـبی ملـی در تولیـد کالاها و خدمات ؛ • حداقل نمودن دخالت دولت در تنظیم قیمت ها و توجه به سازوکار عرضه و تقاضا در بازار؛ • حذف تدریجی موانع تعرفه ای ؛ • حداقل نمودن موانع تعرفه ای ؛ • برنامه ریزی برای خصوصی سـازی رقـابتی در مـورد همـه صـنایع دولتـی کـه محصـولات غیرضروی تولید می کنند نظیر خودروسازی ، پتروشیمی ، صـنایع معـدنی ، بـانکی ، بیمـه ای و مانند این ها؛ • تخصیص تسهیلات و سرمایه گذاری در صـنایعی کـه اولا دولتـی نیسـتند و ثانیـا پتانسـیل صادراتی دارند نظیر صنایع تولید و فـرآوری در بخـش کشـاورزی ، فـرش ، خـدمات فنـی و مهندسی ، پتروشیمی ؛ • پیگیری جدی مذاکرات پیوستن به WTO؛ • آزادسازی اقتصاد در ابعاد گوناگون تجاری ، مالی ، ارزی و سـرمایه ای در میـان مـدت و بلنـد مدت ؛ • کاهش سهم تولیدات دولتی در GDP با کاهش هزینه های دولت در مواردی نظیر واگـذاری شرکت های دولتی به صورت رقابتی ؛ • جلب سرمایه گذاری (مستقیم ) خارجی با ارایه تسهیلات ارزشمند نظیر حـق مالکیـت زمـین ، جابجایی آزادانه اصل و فرع سرمایه و پرهیز از نگاه امنیتی به سرمایه گذار خارجی ؛ • پذیرش رویه ها و استانداردهای بین المللی و جهانی و سازمان تجارت جهانی در تنظیم خـط مشی ها، قوانین و مقررات بانکی و بیمه ای ؛ • فراهم نمودن زمینه های حضـور صـنایع بخـش غیردولتـی در بازارهـای جهـانی از طریـق سازوکارهای دیپلماتیک و الزام وزارت امورخارجه و سایر سازمان هـای مـرتبط در همکـاری همه جانبه با بخش خصوصی ؛ • الگوگیری از کشورهایی نظیر کره جنوبی ، تایوان ، هنگ کنک ، مالزی ، اندونزی ، هند، چـین ، برزیل ، ترکیه و مانند این ها در توسعه تجارت ."