Abstract:
جداگانه و به عنوان زیر مولفههای اصلی فرایند مدیریت دانش در نظر گرفتهاند،حال آنکه یافتههای ما نشان دادهاند که در سازمانهای ایرانی،این عوامل از جمله عوامل بنیادین و زیرساختی مدیریت دانش میباشند و نتایج تطبیقی مطالعات صورت گرفته حاکی از آنست که فقدان فرهنگ مناسب،اصلیترین عامل شکست و یا عدم موفقیت اجرای فرایندهای مدیریت دانش در سازمانهای ایرانی است و به نظر نویسندگان تا فرهنگ استقرار مدیریت دانش در سازمان نهادینه نشود،پیادهسازی مدیریت دانش در سازمان با موانع جدی روبرو بوده و از اثربخشی بسیار کمتری برخوردار خواهد بود.بطوریکه در سازمانهای ایرانی، هنجار«قدرت بودن دانش»در فرایند انتقال و انتشار دانش و رفتار«احتکار دانش»به عنوان رفتار و عملکردی متعارف محسوب میشود. در این مقاله تلاش شده تا با برجستهتر نمودن تفاوتهای سازمانهای ایرانی و توسعه یافته و لزوم توجه بیشتر به موانع و کمبودهای ناشی از آن در فرایند استقرار مدیریت دانش، زیرساختهای مدیریت دانش در چهار سازمان ایرانی(پالایشگاه تهران،بانک اقتصاد نوین،نیروگاه سیکل ترکیبی گیلان،موسسه عالی علمی کاربردی جهاد کشاورزی)به عنوان نمونه مورد بررسی قرار گرفته و از نتایج و یافتههای این تحقیق،الگویی در سه لایه بنیادین،در اختیار کلیه سازمانهای ایرانی قرار گیرد تا زمینهای برای بهرهگیری از فرصتهای دانشی سازمان و پیشبرد اثربخش آن بدست آید.اجرای این مدل میتواند نارساییهای فرهنگی و سازمانی موجود در سازمان را بهبود بخشیده و راهبردهای مدیریت دانش با سهولت بیشتری اجرا شود. امروزه مانند گذشته سرمایه سازمان تنها سرمایه مادی نیست،نیروی انسانی و دانش آنها در سازمانها به برترین سرمایه سازمان تبدیل شده و مدیریت آن امری قابل توجه محسوب میشود و انتظار میرود سازمانهای ایرانی نیز جهت گذر از بحران اقتصادی،سیاسی و موانع مدیریتی و تکنولوژیکی تأثیرگذار در روند رشد سازمان،به صورت گستردهتری به مدیریت دانش3بپردازند،به گونهای که در عملکرد کارکنان و کیفیت کار آنها بهبود حاصل شده و منجر به مزیت رقابتی4سازمان گردد. مدیریت دانش،در موفقترین سازمانهای جهانی استقرار یافته و با توجه به تفاوت فرهنگ سازمانهای خارجی با سازمانهای ایرانی مانند تکنولوژی پیشرفتهتر و نیروی انسانی فرمانبردار و تغییرپذیرتر در سازمانهای خارجی(به ویژه سازمانهای،اروپایی و امریکایی و حتی کشورهای تازه صنعتی شده)،نحوه و زمان لازم جهت استقرار مدیریت دانش در آنها متفاوت است.الگوهای پیادهسازی مدیریت دانش که تاکنون در سطح جهان مطرح شده آموزش،فرهنگ،انگیزش و تعهد نیروی انسانی را به صورت لایهای
Machine summary:
"ضریب همبستگی شاخصها در جهاد کشاورزی (به تصویر صفحه مراجعه شود) یافتههای این تحقیق نشان داد که به نظر کارکنان میزان همبستگی فرهنگ و زیرساخت فناوری اطلاعات و ارتباطات با مدیریت دانش از عوامل دیگر کمتر بوده و این امر حاکی از آن است که میزان اهمیت فرهنگ در سازمانهای ایرانی به نسبت پایین است.
اولویتبندی شاخصهای تحقیق در چهار سازمان مورد بررسی (به تصویر صفحه مراجعه شود) نتایج نظرسنجی بدست آمده از شرکتهای مورد بررسی نشان میدهد که به استثنای شرکت پالایش نفت تهران که اولویت(رتبه یک)به فرهنگ اختصاص یافته،در سایر سازمانها اولویت با فرایند و ساختار سازمانی است و این امر حاکی از آن است که فرهنگ سازمانی و نیروی انسانی و مسائل مربوط به آن یکی از بزرگترین چالشهای سازمانهای ایرانی در زمینه مدیریت دانش است.
در این مقاله،براساس یافته تحقیق از نارسایی فرهنگی به عنوان اصلیترین عامل عدم موفقیت اجرایی شدن فرایندهای مدیریت دانش یاد شده و تلاش گردید با مطالعه چند سازمان ایرانی به عنوان نمونه و بررسی زیرساختهای مدیریت دانش در آنها،الگویی طراحی گردد تا فرهنگ نیروی انسانی و فرهنگ سازی را در لایه نخستین روند پیادهسازی و به عنوان رکن اصلی کار در نظر گرفته شده و مدلی در اختیار کارشناسان و محققان سازمانهای ایرانی قرار گیرد که با فرهنگ و شکل این سازمانها منطبق بوده و نسبت به ساختار هر سازمان قابل انعطاف باشد."