خلاصة:
در این تحقیق به بررسی ارتباط تجمع مقدار آرسنیک با میزان پروتئین، چربی، خاکستر و رطوبت عضله هشت گونه ماهی کپور معمولی، قزل آلای رنگین کمان، کپور سرگنده، کپور نقرهای، کپور علفخوار، شیر، قباد و شوریده پرداخته شد. تعداد 72 نمونه ماهی کپور معمولی، کپور سرگنده، کپور نقرهای، کپور علفخوار از مجتمع پرورش ماهی آزادگان اهواز، ماهی قزل آلای رنگین کمان از مجتمع پرورش ماهی چشمه دیمه شهرکرد و نمونههای ماهی شیر، قباد و شوریده از بندر هندیجان توسط تور گوشگیر صید شدند. آمادهسازی نمونهها بر اساس روش هضم مرطوب صورت گرفت و اندازهگیری غلظت آرسنیک با روش جذب اتمی انجام شد. نتایج این تحقیق نشان داد میانگین میزان آرسنیک در عضله ماهیان 020/0± 269/0 میلیگرم در کیلوگرم وزن مرطوب بود. بالاترین میزان عنصر آرسنیک در عضله ماهی قباد (019/0± 294/0 میلیگرم در کیلوگرم وزنتر) و پایینترین میزان این عنصر در عضله ماهی شوریده (024/0± 175/0 میلیگرم در کیلوگرم وزنتر) به دست آمد. همچنین میزان پروتئین، چربی، خاکستر در عضله ماهیان به ترتیب 78/0± 67/19، 45/0± 45/2، 23/0± 49/1 گرم در 100 گرم و میزان رطوبت 89/1± 78 درصد بود. نتایج نشان داد بین میزان تجمع آرسنیک در عضله ماهیان مورد مطالعه با میزان پروتئین، چربی، خاکستر و رطوبت همبستگی مثبت وجود دارد (05/0p<)
A comparative study was conducted to investigate a relationship between concentration of arsenic with protein, lipid, ash and moisture content in Cyprinus carpio, Oncorhynchus mykiss, Aristichthys nobilis, Hypophthalmichthys molitrix, Ctenopharyngodon idella, Scomberomorus commerson, Scomberomorus guttatus and Otolithes ruber. A total of 72 sample of common carp, Bighead carp, silver carp and grass carp fishing from Azadegan fish farming center, Ahvaz; Rainbow trout from Cheshme Dimeh and Scomberomorus commerson, Scomberomorus guttatus and Otolithes ruber caught with gill netfrom Hendijan. Wet-digestion method was performed prior to arsenic determination in the samples. The level of arsenic was measured by atomic absorption spectrophotometer. The results showed that concentration of arsenic in the muscle of fishes was 269.87 ± 20.96 µg/Kg. Moreover, levels of protein, lipid, ash and moisture in the samples were estimated at 19.67±0.78 g/100, 2.45±0.45 g/100, 1.49±0.23 g/100, 78±1.89 g/100, respectively. Results also showed a positive correlation between the accumulation of arsenic in muscle of fishes with levels of protein, lipid, ash and moisture (p<0.05).
ملخص الجهاز:
"com (دریافت مقاله: 15/11/91 پذیرش نهایی: 27/4/92) چکیده در این تحقیق به بررسی ارتباط تجمع مقدار آرسنیک با میزان پروتئین، چربی، خاکستر و رطوبت عضله هشت گونه ماهی کپور معمولی، قزل آلای رنگین کمان، کپور سرگنده، کپور نقرهای، کپور علفخوار، شیر، قباد و شوریده پرداخته شد.
در ایران مطالعات متعددی در زمینه تجمع عنصر سنگین و سمی در عضله ماهیان و ارتباط با پارامترهای زیستی نظیر طول، وزن و سن انجام شده است (Amini Ranjbar and Sotoudehnia, 2005; Askary Sary and Velayatzadeh, 2010)، اما مطالعات در زمینه ارتباط تجمع عناصری مانند آرسنیک با ترکیبات پروتئین، چربی، خاکستر و رطوبت انجام نشده است.
در این تحقیق هدف تعیین ارتباط تجمع آرسنیک با میزان ترکیبات پروتئین، چربی، خاکستر و رطوبت در عضله هشت گونه ماهی تجاری ایران شامل ماهی کپور معمولی (Cyprinus carpio)، قزلآلای رنگینکمان (Oncorhynchus mykiss)، کپور سرگنده (Aristichthys nobilis)، کپور نقرهای (Hypophthalmichthys molitrix)، کپور علفخوار (Ctenopharyngodon idella)، شیر (Scomberomorus commerson)، قباد (Scomberomorus guttatus) و شوریده (Otolithes ruber) بود.
جدول 2: میانگین و انحراف معیار (mean±SD) درصد ترکیبات عضله گونههای مورد مطالعه گونه ماهیان ترکیبات پروتئین چربی خاکستر رطوبت قزل آلای رنگین کمان a15/0±46/19 a05/0±83/0 a03/0±57/1 a 2/0±90/77 کپور معمولی a1/0±6/18 b05/0±76/1 a04/0±35/1 a 05/0±23/78 کپور علفخوار (آمور) a25/0±36/19 b1/0±50/1 a05/0±60/1 b2/0±03/75 کپور نقرهای (فیتوفاگ) a2/0±5/19 b04/0±7/2 a04/0±48/1 b1/0±90/76 کپور سرگنده (بیگ هد) a25/0±83/19 b07/0±06/2 a01/0±46/1 c3/0±73/73 ماهی شیر a1/0±5/19 c1/0±4/3 a01/0±63/1 b1/0±6/75 ماهی قباد a2/0±9/19 b1/0±1/2 a04/0±13/1 a1/0±9/76 ماهی شوریده a15/0±46/19 b05/0±23/1 a01/0±32/1 a1/0±2/78 a، b و c: در هر ستون میانگینهائی که دارای حروف مشترک نیستند دارای اختلاف معنیدار میباشند."