هنرهای تجسمی زیبایی های تراژیک (نگاهی به دومین نمایشگاه دوسالانه آثار مجسمه سازان معاصر ایران در موزه هنرهای معاصر تهران) مقالة

"اما چگونه با سود جستن از وجوه آشنا و مألوف زبان و با چه واژگانی باید گفت که مجسمه همیشه در تضاد با فضایی است که پیرامون آن را احاطه کرده است و رابطهء آن با فضا،با رابطهء هر شئی جامد دیگر تفاوت دارد؟با چه زبانی که اکتفا کردن به‌ فرم ظاهر آن آشکار نباشد باید گفت که اصل و بنیان مجسمه سازی،ادراک فضا است؟ یا این‌که هر مجسمهء ارزنده،امتداد هستی هنرمندی است که می‌خواهد به حضور خود در این جهان معنا ببخشد و این معنا را به فضا و زمان تحمیل کند؟مجسمه، تعارض خود با فضای پیرامون را به شکل زمان هم نمایان می‌کند،در برابر زمان هم به‌ همان شکل می‌ایستد که در برابر فضا و به همین اعتبار هم هست که گه‌گاه شکلی‌ یادمان‌گونه پیدا می‌کند. گیلبرت و جورج،دو هنرمند انگلیسی،با نمایش‌ دادن پیکر و اندام خود،مشهورترین نمونه‌های این شکل از مجسمه سازی را ارائه‌ کرده‌اند استدلال این مجسمه سازان آن است که وقتی اشیای حاضر آماده و کاسه‌ توالت مارسل دوشان بتواند دستمایهء هنر شمرده شود چرا بدن انسان این توانایی و کیفیت را نداشته باشد؟در نمایشگاه دوسالانهء تهران،آن‌چه به نمایش گذاشته شده‌ بیشتر در چند گونهء اول می‌گنجد و گوش شیطان کر،از این نمونهء آخر،یعنی مجسمهء (به تصویر صفحه مراجعه شود) مهین نورماه:بوسهء درخت بر خورشید،برنز،موم سوخته هر مجسمهء ارزنده،امتداد هستی هنرمندی است‌ که می‌خواهد به حضور خود در این‌ جهان معنا ببخشد و این معنا را به فضا و زمان‌ تحمیل کند؟ زنده نشانی نیست که لابد اگر بود،این بار ناگزیر بودیم که یکی دو تا از دوروبری‌ها و پاهای ثابت نمایشگاه راه‌اندازی را روی پایهء مجسمه نظاره کنیم."