چکیده:
امنیت غذایی در کنار حفظ محیط زیست به یک موضوع مهم جهانی تبدیل شده است. تجمع آرسنیک و روی در برنج به عنوان یک فاجعه برای جنوب شرق آسیا شمرده میشود، جایی که برنج به عنوان یک غذای اصلی به شمار میرود. با توجه به این نکته که برنج از پرمصرفترین اقلام در جیره غذایی مردم ایران محسوب میشود، اقدام به انجام مطالعه حاضر کردیم. این پژوهش به بررسی غلظت فلزات سنگین روی و آرسنیک در برنج شهرستان فیروزآباد پرداخته است. جهت انجام این مطالعه 38 نمونه برنج از 22 روستای این شهرستان جمعآوری گردید. نمونههای جمعآوری شده توسط دستگاه Digesdahlهضم و سپس غلظت فلزات سنگین توسط دستگاهICP قرائت گردید و با استفاده از نرمافزار آماری SPSSتحلیلهای آماری صورت گرفت. نتایج حاصله نشان داد که متوسط غلظت فلز سنگین روی در برنج 9/1 ±87/20 میلیگرم بر کیلوگرم وزن خشک با دامنه بین 9/1±26/25 - 9/1±97/32 میلیگرم بر کیلوگرم وزن خشک و آرسنیک 2/2 ±89/22 میلیگرم بر کیلوگرم وزن خشک با دامنه بین 2/2 ±77/26 -2/2 ±61/17 میلیگرم بر کیلوگرم وزن خشک بود. مقایسه میزان غلظت فلزات سنگین با میزان استاندارد حاکی از آن است که غلظت فلز آرسنیک در 100 درصد نمونهها بالاتر از حد مجاز WHO/ FAO و میزان فلز روی در 36/97 درصد نمونهها پایینتر از حد مجاز تعیین شده بود
خلاصه ماشینی:
"ارزیابی بهداشتی فلزات سنگین آرسنیک و روی در برنجهای کشت شده در استان فارس (مطالعه موردی: مزارع فیروزآباد) مهرداد چراغی1، زهرا افشاری بهمن بیگلو2*، اصغر سیف3 1- دانشگاه آزاد اسلامی، واحد همدان، دانشکده علوم پایه، استادیار گروه محیط زیست، همدان، ایران.
این پژوهش به بررسی غلظت فلزات سنگین روی و آرسنیک در برنج شهرستان فیروزآباد پرداخته است.
مقایسه میزان غلظت فلزات سنگین با میزان استاندارد حاکی از آن است که غلظت فلز آرسنیک در 100 درصد نمونهها بالاتر از حد مجاز WHO/ FAO و میزان فلز روی در 36/97 درصد نمونهها پایینتر از حد مجاز تعیین شده بود .
با توجه به اهمیت موضوع و از آنجا که مطالعهای بر روی برنجهای این منطقه صورت نگرفته است، بنابراین بر آن شدیم میزان فلزات سنگین آرسنیک و روی را در برنج منطقه فیروزآباد بررسی کنیم (Agricultural Organization of Fars, 2004).
جهت بررسی ارتباط بین فلزات سنگین آرسنیک و روی در برنج از ضریب همبستگی پیرسون استفاده شد.
با توجه به جدول 3 مشاهده میشود که در برنج کشت شده در این منطقه، بین فلزات آرسنیک با روی هیچگونه رابطه خطی معنیداری وجود ندارد.
همچنین از آنجا که ضریب همبستگی 274/0- است شدت همبستگی بسیار ضعیف میباشد و با توجه به جدول 3، بین فلزات سنگین آرسنیک و روی در برنج منطقه هیچ ارتباط خطی معنیداری وجود ندارد.
اما نتایج نشان داد که میزان فلز روی در برنج منطقه کمتر از حد مجاز تعیین شده توسط WHO/ FAO (50 میلیگرم بر کیلوگرم وزن خشک) قرار دارد (9/1 ± 87/20) و منطقه آلوده به این فلز نمیباشد."