چکیده:
با توجه به عوارض خطرناک وجود فلزات سنگین در رژیم غذایی انسان میزان سرب و کادمیوم موجود در شیر خام مناطق مختلف استان همدان در تابستان سال1390 ارزیابی شد. با در نظر گرفتن مطالعات اکولوژیکی تعداد 48 نمونه از شیرهای خام تولیدی مناطق مختلف استان همدان نمونهبرداری و میزان عناصر مذکور با روش افزایش استاندارد و تزریق به دستگاه جذب سنجی اتمی اندازهگیری شد. طبق نتایج مطالعه، میانگین سرب و کادمیوم به ترتیب 84/4 و µg/kg 21/3 تعیین گردید که از این نظر از حد مجاز تعیین شده توسط WHO وFAO کمتر بود. نتایج نشان داد غلظت عناصر مورد مطالعه در بین مناطق مختلف مورد بررسی اختلاف آماری معنیداری داشت (001/0>p). همچنین مقادیر سرب و کادمیوم نمونهها با تعداد خودرو، تعداد کارخانجات صنعتی و جمعیت ساکن در هر منطقه ارتباط آماری معنیداری نشان نداد. مقایسه غلظت عناصر سنگین با نقشه معادن کانی فلزی استان نشان داد نقاط با محتوای بالای آلایندهها در اطراف نقاط با تراکم بالای معادن قرار دارند. به نظر میرسد این عناصر از طریق آب و علوفه وارد بدن دامها در این مناطق شده است. بنابراین ضرورت انجام مطالعات تکمیلی توصیه میگردد
خلاصه ماشینی:
"مکانیابی جغرافیایی نقاط نمونهبرداری بعد از انجام آزمایشات و مشخص شدن نقاطی که محتوای سرب و کادمیوم نمونهها مقادیر بالاتری را به خود اختصاص داده بود این نقاط به وسیله یک دستگاه جی پی اس مدل Marshal GPS ME-500-b از نظر طول و عرض جغرافیایی مکانیابی شد.
جدول شماره 3- موقعیت مکانی نقاط نمونهبرداری با محتوای سرب و کادمیوم بالاتر نسبت به سایر نمونهها محل نمونهبرداری طول جغرافیایی عرض جغرافیایی اسدآباد 1 84/34 09/48 اسدآباد 2 69/34 03/48 اسدآباد 3 70/34 14/48 اسدآباد 4 75/34 91/47 تویسرکان 1 61/34 53/48 تویسرکان 2 75/34 35/48 تویسرکان 3 40/34 22/48 تویسرکان 4 48/34 44/48 ملایر 1 12/34 90/48 ملایر 2 34/34 93/48 ملایر 3 55/34 74/48 ملایر 4 29/34 55/48 ملایر 5 28/34 77/48 ملایر 6 44/34 62/48 بحث و نتیجهگیری همانگونه که مشاهده میشود در بین مناطق مورد بررسی شهرستان ملایر با 28/8 میکرو گرم بر لیتر بالاترین مقدار و همدان با 7/2 میکروگرم بر لیتر کمترین مقدار سرب را به خود اختصاص داده است.
اما اختلاف آماری معنیدار بین میزان سرب نمونهها در شهرستان ملایر و میزان کادمیوم در شهرستان تویسرکان با سایر مناطق به خصوص منطقه همدان و نیز وجود نداشتن رابطه همبستگی معنیدار بین عوامل موثر شامل تعداد کارخانههای صنعتی، جمعیت ساکن و تعداد خودرو هر منطقه این فرضیه را به وجود آورد که باید فاکتور موثر دیگری را جستجو کرد."