چکیده:
گیاه اسکروفولاریا خراسانیکا (khorassanica Scrophularia) از تیره گل میمون و گونه بومی ایران و خراسان است که اطلاعات کافی در مورد آنالیز اسانس و اثر ضدباکتریایی آن موجود نیست. با توجه به استفادههای درمانی محلی این گیاه و سایر گونههای آن، در این مطالعه ترکیبات اسانس و اثر عصارههای آبی و متانولی گیاه مذکور بر باکتریهای اشریشیاکولای و استافیلوکوکوس اورئوس مورد بررسی قرار گرفت. عصارهها به روش ماسراسیون و اسانس توسط تقطیر با آب تهیه گردیدند. ترکیب اسانس توسط GC/MS و حداقل غلظت مهاری (MIC) و حداقل غلظت کشندگی (MBC) با روش میکرودایلوشن براث اندازهگیری شد. در آنالیز اسانس 28 ترکیب شناسایی شد که در آن اجزای اصلی شامل 3،1- بیس(تری متیل سیلیل) بنزن (93/34%)، پاراسیمن (55/12%)، پالمتیک اسید (79/6%)، تیمول (22/6%)، لینالول (59/4%)، سوربیتول (87/1%)، کارواکرول (74/1%)، گاماترپینن (91/1%)، بتا-المن (03/1 %) و آلفاپینن (3/0 %) بود. نتایج نشان داد عصاره آبی گیاه دارای اثر ضدباکتری قویتری نسبت به عصاره متانولی بود. همچنین هر دو عصاره آبی و متانولی اسکروفولاریا خراسانیکا دارای اثر بازدارندگی و کشندگی در غلظتهای مورد بررسی بودند. حداقل غلظت بازدارندگی عصاره آبی علیه اشریشیا کولای و استافیلوکوکوس اورئوس بهترتیب 25/6 و mg/ml 5/12 و برای عصاره متانولی به ترتیب 25 و mg/ml 5/12 تعیین شد. لذا میتوان از این عصاره بهعنوان عوامل ضدمیکروبی طبیعی استفاده نمود.
Scrophularia khorassanica belongs to the Scrophulariaceae family that geographically grows wild only in Iran-Khorasan. There is insufficient information about its composition and antibacterial activity. Due to the application of S. khorassanica and related species in traditional medicine, the aim of this study was to determine antimicrobial effect of S. khorassanica aqueous and methanolic extracts on the growth of Escherichia coli and Staphylococcus aureus and also to determine the composition of the essential oil in-vitro. Extracts and the essential oil were prepared respectively by maceration and hydro-distillation methods. The composition of the essential oil examined by GC/MS and the minimum inhibitory concentration (MIC) and minimum bactericidal concentration (MBC) determined by broth micro-dilution assay. Composition analysis identified a total of 28 various components in which the main components were 1,3-Bis (trimethylsilyl), benzene (34.93%), р-Cymene (12.55%), Palmitic acid (6.79), Thymol (6.22%), Linalool (4.59%), 2-undecanone(4.35%), Sorbitol(1.87%), Carvacrol (1.74%), γ-Terpinene (1.06%), β -Elemene (1.03%) and α-Pinene (0.3%). The MIC for methanolic extract against E. coli and S. aureus was 12.5 and 25 mg/ml, respectively. In the case of aqueous extract, it was estimated at 6.25 and 12.5 mg/ml, respectively. Based on these results, the aqueous extract had the strongest antibacterial effect. It was concluded that Scrophularia khorassanica extract can be used as an natural preservative.
خلاصه ماشینی:
"طبق بررسیهای انجام شده اطلاعات کافی در مورد گیاه اسکروفولاریا خراسانیکا موجود نیست، ولی مطالعات کمی بر روی گونههای دیگر اسکروفولاریا در نقاط مختلف جهان انجام شده است که از آن جمله میتوان به تحقیقات اردشیری لاجیمی و همکاران (2013) و عباسی و همکاران (1383) اشاره نمود که نشان دادند عصاره آبی گیاه اسکروفولاریا استریاتا تا 80 درصد از رشد باکتریهای استافیلوکوکوس اورئوس و اشریشیا کولای جلوگیری میکند.
جدول (1)- ترکیبات اسانس اسکروفولاریا خراسانیکا ررسی ترکیبات اسانس و اثر ضدباکتریایی عصاره های آبی و متانولی گل میمونی اسکروفولاریا خراسانیکا بر برخی از پاتوژن های مهم غذایی در شرایط آزمایشگاهی24/0 56/39 Linolelaidic acid, methyl ester 87/1 07/47 Sorbitol ادامه جدول (1) درصد RT ترکیب 13/1 26/47 Tetradecanedioic (Myristicacid) 74/1 69/52 Carvacrol 22/6 33/54 Thymol 93/34 26/55 1,3-Bis (trimethylsilyl) benzene 18/25 Monoterpens 04/2 Sesquiterpene 92/7 Saturated fatty 82/57 Others 96/92 Total identified جدول(2)- حداقل غلظت بازدارندگی و کشندگی (میلیگرم بر میلیلیتر) عصارههای اسکروفولاریا خراسانیکا روی پاتوژنهای مورد آزمون میکروارگانیسم عصاره آبی عصاره متانولی MBC MIC MBC MIC اشریشیا کولای 25/6 25/6 50 25 استافیلوکوکوس اورئوس 5/12 25 25 5/12 بحث و نتیجهگیری آنالیز اسانس گیاه اسکروفولاریا خراسانیکا نشان میدهد که پاراسیمن (55/12%) یکی از ترکیبات عمده اسانس است.
صفوی و همکاران (2012) خواص ضدمیکروبی ریشه و اندام هوایی گیاه اسکروفولاریا استریاتا را علیه باکتریهای اشریشیا کولای، باسیلوس سرئوس و استافیلوکوکوس اورئوس بررسی که نتایج نشان داد عصاره متانولی ریشه و اندام هوایی این گیاه دارای اثر ضدمیکروبی به ویژه بر روی باسیلوس سرئوس بود."