Abstract:
به دلیل سمیت فلزات سنگین برای انسان، پژوهشهای متعددی در مورد این فلزات و بهویژه تجمع آنها در فرآوردههای شیلاتی نظیر کنسرو انجام یافته است. این پژوهش با هدف تعیین غلظت فلزات سنگین آهن، جیوه، کادمیوم، روی، قلع و نیکل در کنسرو ماهی تون در استان خوزستان انجام شد. تعداد 54 نمونه کنسرو به صورت تصادفی از سه نشان تجاری از سطح شهر اهواز تهیه شدند. هضم نمونهها به روش خشک و سنجش فلزات سنگین به روش اسپکترومتری جذب اتمی با دستگاه پرکین المر 4100 صورت پذیرفت. در این تحقیق میزان فلزات سنگین بین سه نمونه کنسرو اختلاف معنیداری نداشت (05/0<p). میانگین میزان جیوه، کادمیوم، نیکل، قلع، روی و آهن در نمونه کنسرو C به ترتیب 007/0±048/0، 053/0±297/0، 031/0±171/0، 012/0±062/0، 82/0±36/5، 04/0±63/7 میلیگرم بر کیلوگرم بود. بالاترین میزان کادمیوم، نیکل و آهن در نمونه های کنسرو ماهی هوور C مشاهده گردید. میزان نیکل، قلع، جیوه و روی پایین تر از آستانه استانداردهای سازمان بهداشت جهانی (WHO)، سازمان خواروبار و کشاورزی (FAO) و سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) بود. اما میزان کادمیوم از حد مجاز استانداردهای سازمان بهداشت جهانی، بهداشت ملی و تحقیقات پزشکی استرالیا (NHMRC) و وزارت کشاورزی، شیلات و غذای انگلستان (UKMAFF) بالاتر بود.
Toxicity of heavy metals has led to numerous studies on the accumulation of these elements in fish and fishery products such as canned products. The objective of the present study was to determine the concentrations of Hg, Cd, Sn, Zn, Ni, Fe in canned tuna fish from of Khuzestan Provinces. A total number of 54 tuna fish cans from three brands (A, B and C) was collected from Ahvaz retails. The samples were subjected to dry digestion and the concentrations of the heavy metals were measured using Atomic Absorption Spectrophotometer Perkin Elmer 4100. In this study, no significant difference was observed between the concentrations of heavy metals in three various samples (P>0.05). The mean concentrations of Hg, Cd, Ni Sn, Zn and Fe in group C samples were determined at 0.048±0.007, 0.297±0.053, 0.171±0.031, 0.062±0.012, 5.36±0.82, 7.63±0.04 mg/Kg. Moreover, the highest level of Cd, Ni and Fe concentrations was observed in group C samples. In comparison with WHO, FAO and FDA standards, concentration of Ni, Sn, Hg and Zn was found lower. Meanwhile, the concentration of Cd was estimated higher than WHO, NHMRC and UKMAFF limits.
Machine summary:
"با توجه به اینکه کنسرو ماهیان تن در ایران در حجم بالایی تولید و توسط بسیاری از مردم مصرف میگردد (سالنامه آماری شیلات ایران، 1393) و همچنین اهمیت تجمع فلزات سنگین در بدن ماهیان و اثرات مخرب این آلایندهها در زندگی انسان (عسکری ساری و همکاران، 1390) این پژوهش با هدف بررسی تجمع برخی فلزات سنگین سمی نظیر جیوه، کادمیوم، نیکل، قلع و روی در سه نشان کنسرو ماهی تون هوور (Tunnus tonggol) تولید شده در کارخانههای مختلف در استان خوزستان انجام پذیرفت.
روی و آهن در نمونههای کنسرو استان خوزستان با حد جدول 2- مقایسه غلظت فلزات سنگین در کنسرو ماهی تون هوور با استانداردهای بین المللی فلزات سنگین (FDA, 1987; MAFF, 1995; WHO, 1996; Tuzen, 2009) استانداردهای بین المللی فلزات سنگین جیوه کادمیوم نیکل قلع روی سازمان بهداشت جهانی1 5/0 2/0 38/0 250 30 سازمان جهانی خواروبار و کشاورزی2 5/0 5/0 - - 30 سازمان غذا و داروی امریکا3 5/0-1/0 1 - - - کشاورزی، شیلات و غذای انگلستان4 5/0 02/0 - - 50 بهداشت ملی و تحقیقات پزشکی استرالیا5 1 05/0 - - 150 مطالعه حاضر (حداقل) 048/0 168/0 111/0 062/0 36/5 مطالعه حاضر (حداکثر) 057/0 297/0 171/0 073/0 45/7 1-World Health Organization; 2- Food and Agriculture Organization; 3- U.
با توجه به اینکه غلظت فلزات جیوه، کادمیوم، قلع و نیکل پایینتر از حد مجاز استانداردهای بین المللی میباشند، همچنین فلزات روی، آهن از عناصر ضروری بدن هستند و مقادیر آنها در این بررسی در حد مطلوب میباشند، مصرف کنسرو ماهی تون تولید شده در استان خوزستان جهت استفاده انسان مشکلی ایجاد نمیکند."